Shqipëria përmirësohet në Indeksin e Lirisë së Shtypit, duke u renditur në vendin e 80-të, por sfidat mbeten të mëdha për gazetarët.
Shqipëria ka bërë një hap të rëndësishëm përpara në raportin e vitit 2025 të “Reporterëve pa Kufij” (RSF), duke u ngjitur në vendin e 80-të në Indeksin Botëror të Lirisë së Shtypit. Ky është një përmirësim i konsiderueshëm prej 19 vendeve krahasuar me vitin e kaluar, kur vendi ishte renditur në vendin e 99-të nga gjithsej 180 shtete. Ky progres tregon një përmirësim të klimës mediatike, por nuk duhet harruar se liria e shtypit në Shqipëri mbetet ende e brishtë.
Raporti i RSF thekson se, megjithë përmirësimin, mediat shqiptare vazhdojnë të përballen me kërcënime të mëdha. Ndërhyrjet politike dhe ekonomike në sektorin mediatik, si dhe kuadri ligjor i papërshtatshëm, mbeten faktorë të rëndësishëm që e bëjnë lirinë e shtypit në Shqipëri të pasigurt. Pavarësisht angazhimeve ndërkombëtare dhe garantimeve kushtetuese për lirinë e shprehjes, gazetarët vazhdojnë të kenë vështirësi në mbrojtjen e burimeve të tyre konfidenciale, dhe rreziku për ata që raportojnë mbi krimin dhe korrupsionin është i lartë.
Raporti gjithashtu nënvizon se gazetarët që mbulojnë protesta dhe operacione policore shpesh përballen me dhunë nga ana e autoriteteve. Krimi i organizuar është një nga kërcënimet më serioze për sigurinë e gazetarëve, pasi ata janë shpesh objekt i sulmeve dhe presioneve për të parandaluar raportimin e ngjarjeve. Mungesa e ndëshkimeve për këto sulme dhe përpjekjet politike për të delegjitimuar mediat kanë krijuar një klimë që favorizon sulme të tjera ndaj gazetarëve.
Në kontrast, Kosova ka shënuar një rënie të ndjeshme në këtë indeks, duke zbritur në vendin e 99-të, më poshtë se Shqipëria, nga pozita e 75-të vitin e kaluar dhe nga 56-ta që kishte pasur në vitin 2023. Ky është ndryshimi më i madh për Kosovën në 15 vitet e fundit, duke treguar një regres të dytë radhazi në lirinë e shtypit.
Rënia e renditjes së Kosovës pasqyron sfidat e vazhdueshme që mediat kosovare po përballen me ndërhyrjet politike dhe tensionet e brendshme, të cilat kanë penguar zhvillimin e një mjedisi mediatik të pavarur dhe të lirë. Kjo ka shkaktuar shqetësime, pasi liria e shprehjes është themelore për forcimin e një demokracie funksionale.
Sipas raportit të “Reporterëve pa Kufij,” përpjekjet për të përmirësuar situatën dhe për të mbrojtur gazetarët janë të pamjaftueshme në shumë raste, duke krijuar një klimë të pasigurt për ata që kanë për detyrë të raportojnë dhe zbardhin të vërtetën. Angazhimi i vazhdueshëm i shoqërisë civile dhe i institucioneve ndërkombëtare mbetet i nevojshëm për të forcuar lirinë e shtypit në Shqipëri dhe në rajon.
Në përfundim, raporti për lirinë e shtypit në Shqipëri dhe Kosovë tregon se ndërkohë që Shqipëria ka bërë hapa përpara, sfidat janë ende të mëdha. Ndërkohë që Kosova ka pasur një rënie të dukshme, e gjithë rajoni mbetet në një periudhë të pasigurt për lirinë e medias.
