Komisioni Europian ka identifikuar shtatë shtete si “të sigurta”, duke e pasuar këtë me propozime që synojnë përshpejtimin e aplikimeve për azil, veçanërisht për ata që vijnë nga këto shtete.
Këto shtete përfshijnë Kosovën, Bangladeshin, Kolumbinë, Egjiptin, Indinë, Marokun dhe Tunizin, dhe qytetarët nga këto vende do të përfitojnë nga një proces i shpejtë të aplikimit për azil, ku kërkesat e tyre do të shqyrtohen brenda tre muajve, në bazë të supozimit se ato ka shumë mundësi të dështojnë.
Markus Lammert, përfaqësues i Komisionit Europian, theksoi se ky listë do të jetë “dinamike” dhe mund të zgjerohet ose rishikohet, ndërsa shtetet mund të hiqen ose ndalohen nga lista nëse nuk konsiderohen më të sigurta. Ky zhvillim është pjesë e një përpjekje të gjatë të BE-së për reformimin e rregullave të azilit, pas fluksit të emigrantëve të paligjshëm që ka nisur pas vitit 2015, kur shumë shtete të BE-së panë një rritje të migracionit të paligjshëm.
Një pakt mbi migracionin dhe azilin u miratua vitin e kaluar, por BE-ja theksoi se ai nuk do të hyjë në fuqi deri në qershor të vitit 2026, kështu që po kërkohet të përshpejtohen dy rregulla kryesore për të përshpejtuar procesin e shqyrtimit të kërkesave të azilit. Liderët europianë kërkuan që Komisioni të paraqesë plane për përshpejtimin e kthimit të migranteve, pasi të dhënat e BE-së sugjeronin se më pak se 20% e personave që ishin urdhëruar të largoheshin ishin dërguar mbrapsht në vendet e tyre të origjinës.
Përmes këtyre planeve, shtetet e BE-së do të mund të përshpejtojnë procesin për ata që vijnë nga shtetet që konsiderohen të sigurta ose nga ato shtete për të cilat vetëm një e pesta e kërkesave të azilit janë aprovuar. Shtetet kandidate për anëtarësim në BE do të merren automatikisht si shtete të sigurta, megjithatë mund të bëhen përjashtime, siç është rasti i shteteve në luftë, si Ukraina.
Italia ka qenë një nga shtetet që ka shtyrë për këtë reformë, pasi ka përjetuar një fluks të madh emigrantësh që nga viti 2015. Shtete të tjera si Gjermania gjithashtu kanë vendosur kontrollime kufitare për të kufizuar migracionin e paligjshëm. Megjithatë, Italia është një nga shtetet anëtare që ka shpallur tashmë disa shtete si të sigurta, ndërsa pritet që një listë e përbashkët e BE-së të frikësojë kërkuesit e azilit nga shtetet që kanë rregullore më të buta.
Maroku, Tunizia dhe Egjipti kanë parë një numër të madh emigrantësh që largohen nga brigjet e tyre për të kaluar Mesdheun gjatë viteve të fundit. Ky zhvillim është mirëpritur nga qeveria e djathtë e Giorgia Melonit, e cila ka lavdëruar përfshirjen e Bangladeshit, Egjiptit dhe Tunizisë në këtë listë, përballë “opozitës politike ideologjike”.
Gjithashtu, gjykatësit italianë kanë bllokuar përpjekjen e Melonit për të dërguar emigrantët egjiptianë dhe bangladeshas në qendra paraburgimi në Shqipëri, pasi, megjithëse qeveria në Romë i konsideroi ato shtete si të sigurta, Gjykata Europiane e Drejtësisë theksoi se ato nuk mund të konsideroheshin të sigurta nëse të gjitha rajonet dhe grupe të minoriteteve nuk ishin të sigurta.
Propozimet e reja tani duhet të miratohen nga Parlamentit Europian dhe shtetet anëtare të BE-së, ndërkohë që disa grupe të të drejtave të njeriut kanë shprehur shqetësim për këto plane. EuroMed Rights, një rrjet organizatash të të drejtave të njeriut, paralajmëroi se etiketimi i shtatë shteteve si të sigurta është i rrezikshëm dhe mashtrues, duke përfshirë shtete që kanë abuzime të dokumentuara të të drejtave dhe mbrojtje të kufizuara për qytetarët dhe emigrantët e tyre.
