Europa po lëshon një sinjal të fortë alarmi: Bashkimi Europian i ka bërë thirrje familjeve që të krijojnë rezerva të nevojshme ushqimore dhe materiale për të përballuar të paktën 72 orë në rast emergjence. Në sfondin e një bote gjithnjë e më të pasigurt, kjo lëvizje vjen si pjesë e një strategjie më të gjerë për përgatitje ndaj krizave, me fokus te siguria kombëtare dhe ajo civile.
Lufta e vazhdueshme në Ukrainë, pasojat e pandemisë së Covid-19 dhe tensionet e shtuara globale, kanë detyruar institucionet evropiane të rishikojnë dobësitë e tyre strukturore. Komisioni Evropian paralajmëroi se bota është në një moment kritik, ku rreziku për një konflikt të armatosur nuk përjashtohet, madje mund të godasë vetë territorin e BE-së në tre deri pesë vitet e ardhshme.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka deklaruar se “realitetet e reja kërkojnë një nivel të ri gatishmërie në Evropë”. Ajo shtoi se qytetarët, shtetet dhe bizneset kanë nevojë për mjete të forta për të parandaluar krizat dhe për të vepruar me efikasitet kur ato ndodhin. Në këtë kuadër, Brukseli ka publikuar një plan prej 30 pikash që u drejtohet të gjitha 27 shteteve anëtare.
Plani i ri përfshin nisma konkrete si krijimi i një “Qendre Krize të BE-së” për të koordinuar reagimet ndërkufitare, si dhe masa për të garantuar funksionimin e shërbimeve kritike si uji, shëndetësia dhe telekomunikacioni në kohë fatkeqësie apo lufte. Gjithashtu, pritet të forcohet ruajtja e pajisjeve dhe materialeve jetike për përballimin e çdo situate emergjente.
Një aspekt i rëndësishëm i planit është frymëzimi nga praktikat e vendeve si Finlanda, Suedia dhe Belgjika, të cilat prej vitesh kanë zhvilluar politika të qëndrueshme reagimi ndaj krizave. Kjo nismë shërben gjithashtu si një thirrje zgjimi për disa kryeqytete që nuk kanë zhvilluar mjaftueshëm kapacitetet e mbrojtjes civile.
Përveç udhëzimeve për institucionet, Komisioni po apelon edhe qytetarët të ndërmarrin hapa praktikë për mbijetesë, përfshirë sigurimin e ushqimeve, ujit dhe produkteve bazë për të paktën tre ditë. Kjo është hera e parë që BE bën një thirrje kaq të drejtpërdrejtë për përgatitje individuale ndaj krizave të mundshme.
Kaja Kallas, nënkryetare e Komisionit për politikën e jashtme dhe sigurinë, paralajmëroi se BE-ja po përballet me një rritje të sulmeve hibride dhe sfidave të jashtme. “Është e qartë se Evropa duhet të forcohet në çdo nivel të shoqërisë. Parandalimi është gjithmonë më i mirë se përballja me pasojat,” theksoi ajo.
Në këtë kontekst të ri global, ku paqja nuk është më e garantuar, Bashkimi Europian po përpiqet të ndërtojë një kështjellë të fortë për qytetarët e saj — duke nisur nga ajo që dikur dukej si e tepërt: një rezervë për tri ditë mbijetese.
