Në një takim të gjatë që u mbajt në Lima, Peru, presidenti kinez Xi Jinping u angazhua për të punuar ngushtësisht me administratën e ardhshme të SHBA-së, pas zgjedhjes së Donald Trump si president i ri.
Ky takim u zhvillua pas një pauze prej shtatë muajsh, ku të dy liderët diskutuan një gamë të gjerë çështjesh, nga krimi kibernetik, tregtia dhe Tajvani, deri te Deti i Kinës Jugore dhe Rusia.
Xi, i cili është një mbështetës i fortë i ruajtjes së stabilitetit dhe shëndetit të marrëdhënieve Kinë-SHBA, u shpreh se qeveria kineze është e gatshme të bashkëpunojë me administratën e ardhshme të Trump për të menaxhuar dallimet dhe për të zgjeruar komunikimin. Ai theksoi se Kina mbetet e angazhuar për një marrëdhënie të qëndrueshme dhe të qëndrueshme me Shtetet e Bashkuara, pavarësisht “luhatjeve” të mundshme që mund të shfaqen gjatë periudhës së kalimit të administratave.
Presidenti Biden, nga ana tjetër, theksoi rëndësinë e bisedimeve të drejtpërdrejta dhe të sinqerta mes liderëve, pavarësisht mosmarrëveshjeve të mëparshme mes dy vendeve. Ai u shpreh se këto takime duhet të vazhdojnë, edhe pas largimit të tij nga posti, për të siguruar që marrëdhëniet të mbeten të qeta dhe të kontrolluara.
Tensione të reja
Përpara se Trump të marrë përsëri drejtimin e Shtëpisë së Bardhë, ekzistojnë shqetësime se periudha e kalimit mund të shoqërohet me tensione të reja. Trump ka premtuar të vendosë tarifa të reja prej 60% për importet kineze si pjesë e një pakete masash tregtare për të mbrojtur interesat ekonomike të SHBA-së. Këto masa janë kundërshtuar nga Pekini, i cili gjithashtu është duke u përballur me një politikë të ashpër nga administrata Biden për sa i përket investimeve amerikane në fushën e inteligjencës artificiale, kompjuterëve dhe çipave.
Një tjetër çështje e rëndësishme që u diskutua ishte lufta në Ukrainë, ku Biden theksoi se Kina ka mundësinë dhe kapacitetin për të ndikuar në evituar eskalimin e konfliktit. Pavarësisht përpjekjeve për të ruajtur ekuilibrin, Xi dhe Biden nuk arritën të arrijnë një marrëveshje konkrete për ndihmën e mundshme të Kinës në këtë çështje, edhe pse Biden kërkoi që Kina të përdorte ndikimin e saj për të parandaluar dërgimin e trupave nga Koreja e Veriut në mbështetje të Rusisë.
Në një tjetër temë delikate, të dy liderët diskutuan gjithashtu mbi situatën në Tajvan. Biden kërkoi ndalimin e veprimeve ushtarake destabilizuese nga ana e Kinës, ndërsa Xi theksoi se aktivitetet e Presidentit të Tajvanit, Lai Ching-te, për “pavarësinë” e ishullit ishin të papajtueshme me paqen dhe stabilitetin në rajon. Kjo ka krijuar tensione të reja, me Pekinin që e konsideron Tajvanin si pjesë të territorit të tij, ndërkohë që SHBA mbetet mbështetësi kryesor ndërkombëtar i Tajvanit.
Siguria Kibernetike
Një çështje tjetër e nxehtë për të dy palët mbetet siguria kibernetike. Administrata e Biden ka akuzuar Kinën për një seri sulmesh kibernetike ndaj SHBA-së, përfshirë një hakerim të madh të komunikimeve të zyrtarëve qeveritarë dhe fushatës presidenciale. Xi mohoi çdo akuzë lidhur me përfshirjen e Kinës në këto aktivitete, duke kërkuar që Uashingtoni të mos përzihet në çështjet e ishujve Spratly, të cilët janë një tjetër pikë konflikti midis dy vendeve.
Në fund, Xi dhe Biden ranë dakord për rëndësinë e vazhdimit të komunikimit mes dy vendeve, duke theksuar se është e mundur të gjejnë terren të përbashkët në çështje të ndryshme, për të shmangur përshkallëzimin e konflikteve. Xi u shpreh se marrëdhëniet Kina-SHBA mund të përparojnë ndjeshëm nëse të dy vendet trajtojnë njëra-tjetrën si partnerë dhe miq, duke kapërcyer konkurrencën dhe duke shmangur përpjekjet për t’u dëmtuar reciprokisht.
Ky takim, i cili u zhvillua në kuadër të Forumit të Bashkëpunimit Ekonomik të Azisë dhe Paqësorit (APEC), shërbeu si një mundësi për të dy liderët për të reflektuar mbi marrëdhëniet e tyre të gjata dhe të ndërlikuara. Pas takimit, Xi udhëhoqi një turne diplomatik në Amerikën Latine, duke nënshkruar marrëveshje të rëndësishme tregtare dhe duke përforcuar lidhjet me vendet e rajonit.
