Departamenti i Shtetit i SHBA-së ka bërë të ditur se ka ndërmend të realizojë një “riorganizim” të madh, që do të shpërbëjë efektivisht Agjencinë e SHBA-së për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID).
Kjo masë është një pjesë e një iniciative më të gjerë për të ristrukturuar programet e ndihmës ndërkombëtare të SHBA-së, me synimin për t’i përshtatur ato më mirë me interesat kombëtare të vendit. Sekretari i Shtetit, Marco Rubio, e bëri këtë njoftim në një deklaratë të premten, duke theksuar se ndërkohë që ndihma e huaj mund të shërbejë për të mbështetur politikën e jashtme amerikane, shpërndarja e fondeve dhe efektiviteti i programet që mbështetën nga USAID kishin ngjallur shqetësime për efikasitetin e tyre.
Rubio theksoi se, sipas tij, USAID kishte humbur kursin e misionit të saj origjinal dhe se ky proces i shpërbërjes kishte filluar nga administrata Trump që në vitin 2017. “Fatkeqësisht, USAID-i u largua nga misioni i tij origjinal shumë kohë më parë,” tha Rubio, duke shtuar se administrata e Presidentit Trump e kishte përfunduar periudhën e financimeve të tepërta dhe të paefektshme dhe tani po e drejton ndihmën ndërkombëtare në një drejtim më të drejtpërdrejtë dhe të orientuar ndaj interesave të SHBA-së.
Në vijim të këtij procesi, Rubio premtoi se programet thelbësore për shpëtimin e jetës dhe ato që janë të lidhura ngushtësisht me prioritetet e politikës amerikane do të menaxhohen nga Departamenti i Shtetit, ndërkohë që pjesa tjetër do të ndërpritet deri në korrik 2025. Kjo përfshin një ndërprerje të konsiderueshme të aktiviteteve të USAID dhe një periudhë të gjatë të masave të prerjes së kostove dhe kontratave, që kanë përfshirë pushimin nga puna të mijëra punonjësve dhe anulimin e miliarda dollarëve të kontratave të ndihmës.
Ndërkohë, janë marrë masa që të gjitha pozitat jo-statutore të USAID-it të eliminohen, dhe stafi i mbetur është paralajmëruar për datat e largimit nga puna, me një periudhë finale që do të përfundojë deri në 1 korrik 2025 ose 2 shtator. Ky veprim ka hasur në sfida ligjore, përfshirë një vendim të fundit të një gjykate federale që e ka ngrirë përkohësisht këtë riorganizim. Megjithatë, Gjykata e Apelit për Qarkun DC vendosi që Departamenti i Shtetit kishte vepruar brenda autoritetit të tij ligjor, duke hedhur poshtë pretendimet që ai kishte tejkaluar kompetencat e tij.
Për këtë masë drastike, administrata Trump kishte bërë akuza të forta kundër USAID, duke e cilësuar atë si një organizatë të keqadministruar dhe që kishte mbështetur programe që kishin ndihmuar korrupsionin në shumë rajone të botës. Elon Musk, një nga liderët e nismës për efikasitetin e qeverisë federale, e quajti USAID-in një “organizatë kriminale”, duke akuzuar agjencinë për financimin e kërkimeve të dyshimta, përfshirë ato për armët biologjike.
Kjo lëvizje e madhe ka ngjallur reagime të ndryshme, duke përfshirë mbështetje për masat që synojnë ristrukturimin e politikave të ndihmës, por edhe shqetësime për ndikimin që mund të ketë në politikat e jashtme dhe zhvillimin ndërkombëtar të SHBA-së. Sidoqoftë, duket se procesi i riorganizimit do të vazhdojë të jetë një temë e diskutueshme në politikën amerikane për muajt dhe vitet që vijnë.
