Konsumimi i kafesë, një nga zakonet më të dashura të shqiptarëve, duket se do të shtrenjtohet në muajt në vijim.
Çmimet e kafesë në baret e vendit pritet të rriten me 10 deri në 30 lekë për një filxhan, pas një rritjeje të konsiderueshme të çmimit të importit të këtij produkti. Sipas të dhënave të tregtisë së jashtme, gjatë janarit të këtij viti, importi i kafesë ka shënuar një rritje të ndjeshme prej 30% krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Një kilogram kafe tani importohet me 598 lekë, kundrejt 462 lekëve që ishte çmimi për kilogramin në janar 2024.
Ky ndryshim në çmimin e importit, i cili ka arritur një vlerë totale prej 471,6 milionë lekësh për 787,834 kilogramë kafe, ka krijuar vështirësi për bizneset, sidomos për baret dhe restorantet që shesin kafe. Enri Jahaj, Kryetari i Shoqatës së Bar-Restoranteve, shpjegoi se këto dy produkte bazë, kafeja dhe kakaoja, janë rritur ndjeshëm gjatë vitit të kaluar, duke e bërë gjithnjë e më të vështirë mbajtjen e çmimeve në nivele të arsyeshme për konsumatorët.
Pavarësisht konkurrencës së lartë midis bar-kafeve, që ka penguar plotësisht reflektimin e plotë të rritjes së çmimeve të importit në çmimet përfundimtare të kafes, është e pamundur të mbahen çmimet aktuale. Me rritjen e përgjithshme të kostove të tjera, si pagat dhe shpenzimet e tjera të biznesit, duket se është e nevojshme të rriten çmimet për një filxhan kafe. Sipas parashikimeve, kjo mund të ndodhë gjatë muajve mars-prill të vitit 2025.
Kafeja nuk është vetëm një produkt konsumimi për shqiptarët, por ka një rëndësi të madhe në stilin e jetesës së tyre. Dita e shumicës së shqiptarëve është e pamundur pa një kafe në bare, dhe Shqipëria është një nga vendet me numrin më të lartë të bar-kafeve dhe restoranteve në Europë. Kjo tregon se konsumi i kafesë, veçanërisht jashtë shtëpisë, është i pranishëm në çdo cep të jetës sociale të shqiptarëve.
Ndikimet nga faktorë të jashtëm, si ndryshimet klimatike, gjithashtu po ndihmojnë në rritjen e çmimeve të kafesë. Analistët ndërkombëtarë theksojnë se ngjarjet ekstreme të motit, të cilat po ndikojnë në rendimentet e prodhimit të kafesë, kanë kontribuar në rritjen e çmimit të këtij produkti, që është dyfishuar gjatë vitit të kaluar. Raportet e kompanisë ndërkombëtare “Inverto” njoftojnë se për shkak të ndryshimeve klimatike, çmimet e kafesë dhe kakaos pritet të mbeten të paqëndrueshme gjatë vitit 2025.
Viti 2024 ka shënuar temperaturat më të larta të regjistruara ndonjëherë, një tendencë që parashikohet të vazhdojë dhe në vitin 2025. Rritjet e çmimeve të kafesë dhe kakaos për vitin 2024 kanë arritur në nivele rekord, përkatësisht 103% për kafenë dhe 163% për kakao, duke reflektuar ndikimin e kushteve ekstreme të motit. Ndikimi i këtyre faktorëve do të vazhdojë të ndjehet në vitin 2025, duke bërë që çmimet e ushqimeve dhe të kafesë të mbeten të paqëndrueshme për një periudhë të gjatë.