Në një hap të rëndësishëm diplomatike, Britania dhe Ukraina nënshkruan një marrëveshje 100-vjeçare të enjten, e cila garanton një ndihmë ushtarake prej 3.6 miliardë dollarësh për Ukrainën gjatë këtij viti.
Marrëveshja u shpall gjatë një konference të përbashkët për shtypin në pallatin presidencial në Kiev, ku Kryeministri britanik iu bashkua Presidentit ukrainas për njoftimin.
Kryeministri britanik e quajti këtë marrëveshje historike dhe theksoi se partneriteti i ri pasqyron lidhjet e forta mes dy vendeve. Bashkëpunimi do të zgjerohet në fushat e kulturës, arsimit, shkencës dhe teknologjisë, duke forcuar lidhjet e dyanshme për dekada të tëra.
Në aspektin ushtarak, Britania është e përkushtuar t’i ofrojë Ukrainës një hua prej mbi 2.6 miliardë dollarësh, e cila do të mos paguhet nga Ukraina, por nga interesi i fondeve të ngrira ruse. Përveç kësaj, Britania do të sigurojë Ukrainës 150 mjete artilerie dhe një sistem të ri të lëvizshëm të mbrojtjes ajrore, duke forcuar kapacitetet e saj mbrojtëse në konfliktin me Rusinë.
Kryeministri britanik vlerësoi veçanërisht kontributin e Shteteve të Bashkuara në sukseset e Ukrainës kundër agresionit rus, duke shprehur dëshirën për të njohur publikisht punën e SHBA-së në këtë drejtim. Ai theksoi rëndësinë e mbështetjes ndërkombëtare në luftën e Ukrainës për të ruajtur sovranitetin dhe integritetin territorial.
Ndërkohë, komentet e kësaj marrëveshjeje vijnë në një kohë të ndjeshme politike në Shtetet e Bashkuara, pasi Presidenti i re Donald Trump ka shprehur dyshime mbi mbështetjen amerikane për Ukrainën. Në të njëjtën kohë, senatori republikan Marco Rubio, i përzgjedhur për të qenë sekretari i Shtetit, theksoi nevojën për të përfunduar konfliktin.
Rubio e quajti konfliktin në Ukrainë një “luftë rrënimi” dhe një “ngërç” që duhet t’i jepet fund. Ai propozoi një armëpushim që të ndalojë luftimet tokësore, të cilat kanë zgjatur për mbi një vit kryesisht në Ukrainën lindore. Senatori theksoi se shkatërrimi në Ukrainë është “të jashtëzakonshëm” dhe se do të duhet një brez për rindërtimin e vendit.
Rubio deklaroi se Rusia nuk ka asnjë mundësi për të marrë të gjithë Ukrainën dhe se është e pamundur të pritet një avancim i mëtejshëm rus deri në territorin e tij të mëparshëm. Ai argumentoi për një zgjidhje të negociuar, duke theksuar se nuk ka shumë ndryshime në vijat aktuale të betejës dhe se Rusia mban një pjesë të konsiderueshme të territorit ukrainas.
Kritika ndihmave
Ndërkohë që demokratët dhe disa republikanë në komision vazhdojnë të mbështesin ndihmat ushtarake për Ukrainën, duke argumentuar se është e rëndësishme për të ndikuar në bisedimet e ardhshme për paqe me Moskën, Rubio theksoi se problemi kryesor i Ukrainës është paaftësia për të stërvitur dhe rekrutuar forca të mjaftueshme, jo mungesa e municioneve apo parave.
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, në konferencën për shtyp të së enjtes në Kiev, refuzoi të spekulojë mbi mbështetjen amerikane me administratën e re Trump. Ai theksoi se është shumë herët për të folur për detajet pasi ende nuk ka pasur një bisedë të detajuar me administratën amerikane për garancitë e sigurisë.
Në të njëjtën kohë, Presidenti i zgjedhur Trump ka shprehur skepticizëm për vazhdimësinë e mbështetjes ushtarake të SHBA-së për Kiev dhe ka zotuar se do të mbyllë luftën në 100 ditët e para të administratës së tij, deri në fund të prillit. Ky pozicion ka krijuar një tension të ri në marrëdhëniet ndërkombëtare të Ukrainës dhe të aleatëve të saj tradicionalë.
Marrëveshja e nënshkruar midis Britanisë dhe Ukrainës vjen në një moment të rëndësishëm për sigurinë dhe stabilitetin rajonal, duke shënuar një angazhim të gjatë dhe të përbashkët për mbrojtjen dhe zhvillimin e bashkëpunimit mes dy vendeve në sfida të reja globale.
