Fatime Kalimashi, aktiviste e njohur për të drejtat e njeriut, ngriti shqetësime serioze mbi mungesën e rezultateve nga qeveritë shqiptare për ruajtjen dhe zhvillimin e kulturës dhe gjuhës shqipe.
Kalimashi e përshkroi situatën si një lëvizje të pafrytshme, duke e krahasuar atë me dallëndyshet që fluturojnë mes vendlindjes dhe vendeve të tjera, por pa ndonjë ndikim të dukshëm.
E pyetur nga gazetari Besnik Sulejmani nëse largësia nga atdheu po ndikon në humbjen e lidhjes me gjuhën dhe kulturën, Kalimashi pranoi se kjo është një problem në rritje. Ajo theksoi se shkollat shqipe dhe lidhjet kulturore po zbehen me kalimin e kohës, duke thelluar rrezikun e asimilimit të këtyre vlerave të çmuara.
“Ne mundohemi të ruajmë gjuhën dhe kulturën tonë, por sfidat janë të mëdha,” tha ajo, duke shtuar se diaspora shqiptare po përballet me presione të vazhdueshme për t’u asimiluar. Sipas saj, përpjekjet individuale nuk mjaftojnë dhe kërkohet një strategji kombëtare e mirëstrukturuar për të mbështetur identitetin kulturor të shqiptarëve jashtë vendit.
Sulejmani, në cilësinë e drejtuesit të emisionit, e pyeti aktivisten nëse ishte e gatshme të mbështeste një kthim në atdhe përmes partive të reja politike, duke përmendur konkretisht iniciativat e udhëhequra nga zoti Adriatik Lapaj. Kalimashi, megjithatë, ishte skeptike, duke theksuar hendekun e madh midis teorisë dhe praktikës.
Ajo shpjegoi se, pavarësisht thirrjeve dhe premtimeve, realiteti i jetës në Shqipëri dhe mungesa e mbështetjes konkrete nga politika për diasporën e bëjnë kthimin e saj dhe të shumë të tjerëve një perspektivë të largët.
Kalimashi apeloi për një angazhim më të madh nga qeveritë shqiptare për të ruajtur gjuhën dhe kulturën kombëtare. “Duhet një strategji e qartë dhe e qëndrueshme, e cila nuk fokusohet vetëm në fjalë, por edhe në veprime konkrete,” tha ajo.
Në fund, ajo theksoi se ndërgjegjësimi dhe përfshirja e brezave të rinj janë vendimtare për të mbajtur gjallë gjuhën dhe kulturën shqiptare, si në vend ashtu edhe në diasporë. “Nëse nuk veprojmë tani, rrezikojmë të humbasim trashëgiminë tonë të çmuar,” përfundoi Kalimashi.
