Takimi mes Xi Jinping dhe Vladimir Putin në Pekin shënoi një nivel të ri bashkëpunimi strategjik, duke sfiduar dominimin ndërkombëtar të Shteteve të Bashkuara.
Presidenti rus Vladimir Putin, duke e përshëndetur mikun e tij kinez si “mik të dashur”, deklaroi se marrëdhëniet mes Rusisë dhe Kinës kanë arritur “nivelin më të lartë në histori”. Komentet u bënë gjatë vizitës së tij në Pekin, ku po mbahet samiti i Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait (SCO) dhe një paradë e madhe ushtarake për 80-vjetorin e përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.
Presidenti kinez Xi Jinping priti në kryeqytet edhe liderë të tjerë botërorë, përfshirë liderin e Koresë së Veriut, Kim Jong Un, dhe presidentin e Iranit. Parada e së mërkurës në Sheshin Tiananmen shihet si një shfaqje force dhe uniteti ndaj vendeve të izoluara nga Perëndimi për shkak të luftës në Ukrainë.
Takimi mes Xi dhe Putinit u zhvillua fillimisht në Sallën e Madhe të Popullit, e më pas në rezidencën personale të liderit kinez. Një ditë më parë, të dy kishin takuar veçmas edhe kryeministrin indian Narendra Modi, në një sinjal të qartë drejt Uashingtonit, veçanërisht pas tarifave të larta të vendosura nga administrata amerikane ndaj Indisë për blerjen e naftës ruse.
Megjithëse India dhe Kina kanë ruajtur marrëdhënie të tensionuara, vizita e Modit në Kinë pas shtatë vitesh u pa si një hap diplomatik i rëndësishëm, edhe pse ai refuzoi të marrë pjesë në paradë.
Në vitet e fundit, Pekini dhe Moska janë afruar ndjeshëm, me Kinën që, duke pretenduar neutralitet në luftën në Ukrainë, ka ofruar një mbështetje të rëndësishme diplomatike dhe ekonomike për Rusinë. Xi dhe Putin janë takuar mbi 40 herë në dekadën e fundit, duke ndërtuar një marrëdhënie të fortë personale.
Sipas një deklarate kineze, bisedimet mes tyre përfshinë çështje ndërkombëtare dhe rajonale të interesit të përbashkët, me theks tek barazia sovrane, respektimi i ligjit ndërkombëtar dhe forcimi i bashkëpunimit në kuadër të organizatave shumëpalëshe si OKB dhe SCO.
Pas takimeve zyrtare, të dy udhëheqësit morën pjesë në një ceremoni çaji dhe një banket shtetëror. Një pjesë e rëndësishme e diskutimeve iu kushtua kujtimeve nga Lufta e Dytë Botërore, ku Bashkimi Sovjetik, në javët e fundit të konfliktit, shpalli luftë ndaj Japonisë dhe ndërhyri në Mançurinë e pushtuar nga ajo.
Putin theksoi: “Ne ishim bashkë atëherë, jemi bashkë edhe tani.” Xi, nga ana tjetër, kërkoi të theksojë rolin e Partisë Komuniste të Kinës në këtë periudhë historike, duke folur si për audiencën ndërkombëtare, ashtu edhe për opinionin e brendshëm.
Në të njëjtën ditë, Kina njoftoi zgjerimin e politikës pa viza për shtetasit rusë duke filluar nga 15 shtatori. “Miqtë rusë janë të mirëpritur të vizitojnë më shpesh Kinën,” deklaroi zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze, Guo Jiakun.
Gjithashtu, Rusia ra dakord të furnizojë me më shumë gaz natyror Kinën, ndërsa nënshkroi një memorandum për ndërtimin e gazsjellësit “Fuqia e Siberisë 2”. Kjo marrëveshje u konfirmua nga kompania energjetike ruse Gazprom.
Më herët, Xi dhe Putin zhvilluan një takim trepalësh me presidentin e Mongolisë, Khurelsukh Ukhnaa. Mongolia, e pozicionuar mes Kinës dhe Rusisë, është pjesë e Bashkëpunimit Rajonal pavarësisht se është anëtare e Gjykatës Ndërkombëtare Penale, e cila ka lëshuar një urdhër-arresti ndaj Putinit.
Ndërkohë, ka spekulime se Xi dhe Putin mund të zhvillojnë një takim trepalësh edhe me Kim Jong Un gjatë qëndrimit të tij në Pekin. Lideri koreanoverior, që mbërriti me trenin e tij të blinduar, pritet të marrë pjesë në paradën e madhe ushtarake, ngjarja e tij e parë shumëpalëshe që prej marrjes së pushtetit në vitin 2011.
Kim pritet të shfaqet të mërkurën përkrah Xi dhe Putinit, ndërsa mbi Sheshin Tiananmen do të kalojnë formacione ushtarake dhe një numër i madh trupash. Ai gjithashtu mund të zhvillojë një takim bilateral me Putinin, ndërsa Pekini nuk ka konfirmuar nëse do të mbahet një takim i përbashkët trepalësh.
Ekspertët mendojnë se Kim po përpiqet të përmirësojë marrëdhëniet me Pekinin, të cilat janë ftohur për shkak të mbështetjes së tij materiale për luftën e Rusisë në Ukrainë. Shërbimi Informativ i Koresë së Jugut ka deklaruar se mbi 2,000 trupa koreano-veriore mund të jenë vrarë duke luftuar në krah të forcave ruse, një shifër dy herë më e lartë se ajo e raportuar më parë.
Në këtë mënyrë, ngjarjet në Pekin po përforcojnë një bosht të ri politik dhe ushtarak, duke rikthyer kujtimet e strukturës së aleancave të periudhës së Luftës së Ftohtë.
