Kryeministri britanik, Keir Starmer, mbërriti në Kyiv të enjten për të zhvilluar bisedime të rëndësishme për sigurinë me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, duke premtuar të ndihmojë në garantimin e sigurisë së vendit për një shekull.
Kjo vizitë, e para që nga marrja e detyrës, është një hap i rëndësishëm për forcimin e marrëdhënieve mes Mbretërisë së Bashkuar dhe Ukrainës, veçanërisht ndërsa dy vendet janë gati të nënshkruajnë një marrëveshje “Partneriteti për 100 Vjet”.
Marrëveshja, që do të mbulojë fusha të tilla si mbrojtja, shkenca, energjia dhe tregtia, pritet të konsolidojë angazhimin afatgjatë të Mbretërisë së Bashkuar për të mbështetur Ukrainën mes konfliktit të vazhdueshëm me Rusinë. Vizita e Starmer erdhi në një moment kyç, disa ditë para inaugurimit të presidentit të zgjedhur të SHBA-së, Donald Trump, i cili ende nuk ka një qëndrim të qartë për Ukrainën. Pjesëmarrja e Mbretërisë së Bashkuar, ndërsa e rëndësishme, është e vogël në krahasim me kontributin më të madh të Shteteve të Bashkuara, duke ngjallur shqetësime për të ardhmen e ndihmës amerikane pas marrjes së detyrës nga Trump.
Gjatë vizitës së tij, Starmer u prit nga ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar në Ukrainë dhe nga dërguari i Ukrainës në Londër, duke theksuar rëndësinë e kësaj ngjarje. Që nga pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia tre vjet më parë, Mbretëria e Bashkuar ka angazhuar mbi 12.8 miliardë paund ($16 miliardë) për ndihmë ushtarake dhe civile, si dhe ka trajnuar më shumë se 50,000 ushtarë ukrainas në tokën britanike. Përveç kësaj, Starmer do të shpallë një tjetër 40 milionë paund ($49 milionë) për mbështetje të rimëkëmbjes ekonomike pas luftës.
Pavarësisht kontributit të rëndësishëm të Mbretërisë së Bashkuar, pasiguria që lidhet me ndihmën amerikane nën udhëheqjen e Trump ka shtyrë aleatët evropianë, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, të intensifikojnë mbështetje për Ukrainën në ditët e fundit para inaugurimit të tij. Qëllimi është të sigurohet që Ukraina të jetë në pozitat më të forta të mundshme për çdo negociatë të mundshme paqeje në të ardhmen.
Presidenti Zelenskyy ka theksuar se çdo marrëveshje paqeje do të kërkojë garanci për sigurinë e Ukrainës, veçanërisht për shkak të vazhdimit të rrezikut nga agresioni rus. Angazhimi i Mbretërisë së Bashkuar për një partneritet 100-vjeçar është pjesë e kësaj angazhimi për të siguruar mbrojtjen e Ukrainës nga kërcënime të ardhshme. Deklarata e Starmer theksoi se ky partneritet ka për qëllim të sigurojë që Ukraina të mos përballet më me ashpërsinë që i ka shkaktuar Rusia, pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014.
Marrëveshja mes Mbretërisë së Bashkuar dhe Ukrainës do të përfshijë bashkëpunimin në fushën e mbrojtjes, me një fokus të veçantë në sigurinë detare për të kundërshtuar aktivitetet ruse në Detin Balltik, Detin e Zi dhe Detin Azov, ku aktiviteti i Rusisë mbetet një shqetësim i madh. Për më tepër, partneriteti do të nxisë zhvillimin e projekteve teknologjike, veçanërisht në fushën e dronëve, të cilët kanë marrë një rol kyç në luftën e vazhdueshme. Gjithashtu, marrëveshja përfshin masa për të ndihmuar në gjurmimin e grurit ukrainas të vjedhur që eksportohen nga Rusia nga territoret e pushtuara.
Starmer theksoi se ky partneritet nuk është vetëm për çështjet e tanishme, por gjithashtu për një investim në të ardhmen e të dyja vendeve, duke nxitur zhvillimin e teknologjisë, përparimet shkencore dhe shkëmbimet kulturore. Mbretëria e Bashkuar synon të shfrytëzojë inovatën që Ukraina ka treguar në vitet e fundit, duke siguruar që kjo të përfitojë brezat e ardhshëm.
Marrveshje armëpushimi
Përveç çështjeve të mbrojtjes dhe sigurisë, Starmer dhe Zelenskyy pritet të diskutojnë një propozim nga presidenti francez Emmanuel Macron, i cili ka sugjeruar dërgimin e trupave nga Franca dhe shtete të tjera perëndimore në Ukrainë për të mbikëqyrur një marrëveshje armëpushimi. Zelenskyy ka theksuar se çdo propozim i tillë duhet të shoqërohet me një afat kohor për anëtarësimin e Ukrainës në NATO. Shtetet anëtare të aleancës kanë premtuar që Ukraina do të bëhet pjesë e saj një ditë, por jo deri pas përfundimit të luftës.
Ndërkohë, ndërsa lufta po afrohet me vitin e tretë, Ukraina dhe Rusia po bëjnë lëvizje strategjike në fushën e betejës. Ukraina ka nisur një ofensivë të dytë në rajonin Kursk të Rusisë dhe ka intensifikuar sulmet me dronë dhe raketa ndaj bazave ushtarake dhe depot e karburanteve brenda territorit rus. Nga ana tjetër, Rusia po vazhdon të bëjë fitime të ngadalta territoriale në Lindjen e Ukrainës, megjithatë duke paguar një çmim të lartë në humbje ushtarake.
Lufta është përshkallëzuar gjithashtu me sulme të ashpra ruse ndaj infrastrukturës energjetike të Ukrainës, duke përfshirë rrjetin e energjisë, në një përpjekje për të privuar ukrainasit nga ngrohja dhe drita në mes të dimrit të ashpër. Këto sulme kanë vështirësuar ndjeshëm kushtet e jetesës për popullatën ukrainase.
Si vizita e Starmer vazhdon, mbështetja e vazhdueshme nga Mbretëria e Bashkuar mbetet një faktor kyç në peizazhin gjeopolitik më të gjerë. Partneriteti 100-vjeçar pritet të forcojë lidhjet afatgjata mes dy vendeve, duke përforcuar angazhimin e Mbretërisë së Bashkuar për sigurinë dhe rimëkëmbjen e Ukrainës përballë agresionit rus.