OBSH paralajmëron se çdo vit largohet një brez i ri mjekësh nga Shqipëria, duke lënë sistemin shëndetësor në prag të kolapsit dhe qeverinë pa zgjidhje konkrete.
Emigrimi masiv i mjekëve shqiptarë është kthyer në një plagë të hapur për shëndetësinë kombëtare. Sipas një raporti të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, çdo vit rreth 150 mjekë planifikojnë të largohen jashtë vendit, një shifër që pothuajse përputhet me numrin e studentëve që diplomohen në Fakultetin e Mjekësisë në Tiranë. Kjo do të thotë se praktikisht çdo brez i ri largohet pa pasur mundësi të kontribuojë në vend.
Të dhënat tregojnë se në vitin 2020, mbi 1060 mjekë të diplomuar në Shqipëri punonin tashmë në 38 vende të huaja. Vetëm Gjermania, në vitin 2021, numëronte 988 mjekë shqiptarë, nga 149 që kishte në vitin 2013 – një rritje gjashtëfish. Politikat gjermane pas vitit 2015, që njohën diplomat e Ballkanit dhe ofruan procedura të shpejta punësimi, e kanë përshpejtuar këtë eksod.
Dokumentet e domosdoshme për punësim jashtë vendit, të njohura si Certifikata e Mirëqenies Profesionale, janë lëshuar çdo vit në rritje të vazhdueshme. OBSH thekson se tendenca është e qëndrueshme dhe e pandalshme. Një anketë me mjekë shqiptarë jashtë vendit tregon se mbi 73% e tyre janë të rinj, mes moshës 25–40 vjeç, shpesh të martuar me partnerë jo-shqiptarë, duke e ulur ndjeshëm mundësinë e kthimit.
Studime të tjera konfirmojnë se rreth 22% e mjekëve të trajnuar në Shqipëri tashmë punojnë jashtë. Situata është po aq alarmante edhe për infermierët: nga viti 2010 deri në 2019 janë larguar mbi 2200 profesionistë të shëndetit, kryesisht drejt Italisë dhe Gjermanisë. Kjo e ka dobësuar ndjeshëm aftësinë e sistemit për të garantuar shërbime bazë.
Në vitin 2019, Shqipëria kishte numrin më të ulët të mjekëve për 1 000 banorë në Ballkanin Perëndimor. Migrimi i brendshëm drejt Tiranës e ka thelluar hendekun, duke e bërë pothuajse të pamundur mbulimin e spitaleve në zonat rurale. Banorët e periferive përballen çdo ditë me mungesë specialistësh dhe shërbime të pakta.
Qeveria ka reaguar me rritje pagash: deri në 1 600 euro bruto për mjekët specialistë dhe 1 200 euro për mjekët e përgjithshëm, ndërsa infermierët marrin rreth 800 euro. Por krahasuar me Gjermaninë, ku një infermier fiton rreth 2 900 euro, diferenca është e frikshme. Ky hendek financiar i bën premtimet qeveritare të duken të kota përballë realitetit.
Ekspertët paralajmërojnë se me 45–50% të studentëve të mjekësisë ende të pavendosur për të ardhmen, dhe me Gjermaninë si destinacion kryesor, emigrimi do të vazhdojë. OBSH thekson se vetëm përmirësimi i kushteve të punës, garantimi i karrierës profesionale dhe krijimi i stimujve për rikthim mund të ndalin boshatisjen totale të spitaleve shqiptare. Deri atëherë, Shqipëria rrezikon të mbetet pa mjekë.
