Në datën 14 mars, diplomatët e lartë të Kinës, Iranit dhe Rusisë mbajtën një takim të rëndësishëm në Pekin, ku diskutuan çështje të ndjeshme lidhur me zhvillimin bërthamor të Iranit dhe kërkuan heqjen e të gjitha sanksioneve të vendosura nga perëndimi ndaj Teheranit. Ky takim u cilësua si një lëvizje strategjike nga këto tri shtete, të cilat duket se po synojnë të sfidojnë dhe të ushtrojnë presion mbi shtetet demokratike perëndimore, sidomos Shtetet e Bashkuara.
Në takimin që u organizua nga zëvendësministri i Jashtëm i Kinës, Ma Zhaoxu, morën pjesë gjithashtu zëvendësministri i Jashtëm i Rusisë, Sergey Ryabkov dhe ai i Iranit, Kazem Gharibabadi. Pas përfundimit të diskutimeve, tri vendet lëshuan një deklaratë të përbashkët ku theksuan kërkesën për “përfundimin e të gjitha sanksioneve të njëanshme të paligjshme” që kanë rënduar ekonominë e Iranit.
Për më tepër, ata bënë thirrje për një rivendosje të bisedimeve shumëkombëshe mbi çështjen bërthamore të Iranit. Në këtë deklaratë, Kina, Rusia dhe Irani shprehën mbështetje të plotë për angazhimin dhe dialogun politik, duke theksuar se këto bisedime duhet të mbështeten në respektin e ndërsjellë. Sipas tyre, ky është “opsioni i vetëm praktik dhe i mundshëm” për të arritur një zgjidhje të qëndrueshme.
Në këtë takim ishte i pranishëm edhe ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi, i cili kërkoi që “palët e tjera të përfshira”, pa e përmendur drejtpërdrejt Shtetet e Bashkuara, të tregojnë sinqeritet politik dhe të rifillojnë bisedimet sa më shpejt të jetë e mundur.
Në një kontekst më të gjerë, zhvillimi i shpejtë i një programi bërthamor nga Irani ka shqetësuar shumë vende, duke përfshirë Izraelin dhe Shtetet e Bashkuara. Ata e konsiderojnë këtë program si një kërcënim të mundshëm për stabilitetin dhe paqen në Lindjen e Mesme. Kjo situatë ka sjellë vendosjen e sanksioneve të shumta nga administrata e Presidentit Donald Trump, i cili ka zbatuar një fushatë të ashpër presioni ndaj Teheranit me synimin për t’i mohuar atij çdo mundësi për të arritur armë bërthamore.
Një deklaratë e përbashkët nga Rusia dhe Irani ka nxitur reagime të ashpra, duke e cilësuar si një sinjal që Kina nuk është më një aktor i nënshtruar, por po sfidon hapur ndikimin e Shteteve të Bashkuara në Lindjen e Mesme dhe rendin global. Sun Kuo-hsiang, një profesor i çështjeve ndërkombëtare dhe biznesit në Universitetin Nanhua në Tajvan, e cilësoi këtë takim si një mjet strategjik të Kinës dhe një mënyrë për të ushtruar presion mbi SHBA përmes veprimeve të koordinuara me Rusinë dhe Iranin.
Ky takim në Pekin është pjesë e një strategjie më të gjerë të këtyre vendeve për të forcuar lidhjet e tyre dhe për të kundërshtuar politikën e perëndimit, duke e bërë më të vështirë për SHBA dhe aleatët e saj të ushtrojnë ndikim në rajon. Kjo lëvizje e përbashkët mes Rusisë, Kinës dhe Iranit do të ketë ndikime të mëdha në dinamika ndërkombëtare, veçanërisht në Lindjen e Mesme, dhe mund të sjellë zhvillime të reja në politikën globale të sigurisë.
