Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, deklaroi me këmbëngulje se shpreson që presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump, do të ndërhyjë për t’i dhënë fund luftës dhe do t’i bëjë presion Izraelit për të ndalur sulmet.
Erdogan ka qenë i qartë në qëndrimin e tij se një “fillim i mirë” për Trump do të ishte ndërprerja e furnizimit të Izraelit me armë nga SHBA.
“Trump ka premtuar t’i japë fund konflikteve, dhe ne duam që ai t’i mbajë këto premtime. Kjo përfshin qëndrimin ndaj Izraelit dhe thirrjen që ai të ndalojë sulmet,” tha Erdogan për gazetarët, duke u kthyer nga vizita e tij në Budapest. Erdogan nënvizoi se ndërprerja e ndihmës ushtarake për Izraelin do të ishte një hap konkret drejt frenimit të agresionit në territoret palestineze dhe libaneze.
Gjatë fjalës së tij, Erdogan kritikoi ashpër ofensivat ushtarake të Izraelit në Rripin e Gazës dhe në Liban, duke theksuar se këto veprime e bëjnë të pamundur paqen në rajon. Turqia, duke mbajtur një qëndrim të fortë, ka ndërprerë tashmë tregtinë me Izraelin dhe është angazhuar në hapa ligjorë ndërkombëtarë, duke e paditur Izraelin në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë për gjenocid.
Duke parë ndikimin që presidenca e Trump mund të ketë në Lindjen e Mesme, Erdogan shprehet se kjo administratë mund të jetë një pikë kthese. Ai theksoi se mbajtja e politikave aktuale amerikane do të thellonte më tej konfliktin, duke paralajmëruar për pasoja të rënda në rajon nëse Trump nuk ndjek një qasje të re.
Konflikti në rajon po vazhdon me intensitet, ku Izraeli po lufton kundër Hamasit, të shpallur organizatë terroriste nga SHBA dhe BE. Luftimet kanë qenë të ashpra dhe kanë shkaktuar humbje të mëdha, duke përfshirë mbi 43,000 viktima në territoret palestineze, sipas autoriteteve lokale. Ky konflikt u ndez pas një sulmi të Hamasit më 7 tetor 2023 në Izrael, ku u vranë rreth 1,200 njerëz dhe u rrëmbyen mbi 250 të tjerë.
Një tjetër front i hapur është konflikti midis Izraelit dhe Hezbollahut, i cili shpërtheu një vit më parë pasi Hezbollahu, i mbështetur nga Irani, nisi të hedhë raketa në veri të Izraelit në mbështetje të Hamasit. Ndërkohë, Izraeli ka intensifikuar bombardimet në jug të Libanit dhe në periferitë jugore të Bejrutit, duke vrarë figura kryesore të Hezbollahut dhe duke dërguar trupa tokësore përtej kufirit.
Sulmet e vazhdueshme të Hezbollahut kanë shkaktuar dëme të mëdha dhe kanë nxitur një përgjigje të ashpër nga Izraeli, i cili ka përdorur sulme ajrore për të zhvendosur më shumë se 1.2 milion njerëz, sipas burimeve libaneze. Gjendja mbetet kritike në jug të Libanit, ku më shumë se 2,500 njerëz kanë humbur jetën dhe mbi 10,000 të tjerë janë plagosur gjatë një viti përleshjesh.
Hezbollahu, një grup që ka kontroll të fortë në jug të Libanit, është shpallur organizatë terroriste nga SHBA, ndërsa Bashkimi Evropian e ka përfshirë vetëm krahun e tij të armatosur në listën e zezë. Pavarësisht kësaj, mbështetja që ka grupi në rajon e bën të vështirë zgjidhjen e konfliktit pa përfshirje të mëtejshme diplomatike dhe ndihmë ndërkombëtare.
Izraeli justifikon pushtimin e Libanit
Izraeli, nga ana tjetër, e justifikon operacionin e tij në Liban si një përpjekje për të garantuar sigurinë e veriut të vendit nga sulmet e Hezbollahut. Sulmet raketore të Hezbollahut kanë shkaktuar viktima dhe panik në veri të Izraelit, duke detyruar qindra mijëra banorë të lënë shtëpitë e tyre dhe të kërkojnë strehim larg zonave të konfliktit.
Izraeli thotë se lufta në Liban është e domosdoshme për të ndalur raketat e Hezbollahut, të cilat kanë shkaktuar viktima në radhët e civilëve izraelitë, duke përfshirë të paktën 54 të vdekur. Ndërkohë, popullsia civile e Libanit është dëmtuar rëndë nga operacionet e zgjeruara ushtarake, duke krijuar një situatë të rëndë humanitare.
Në këtë kontekst kompleks dhe të tensionuar, thirrjet e Erdogan për ndërhyrje dhe ndalim të furnizimit me armë të Izraelit theksojnë shqetësimet e tij për destabilizimin e mëtejshëm të rajonit. Ai kërkon një qasje të ndryshme nga administrata e re amerikane, duke besuar se Trump ka një mundësi për të sjellë një ndryshim të qëndrueshëm në politikën e SHBA-së në Lindjen e Mesme.
Nëse Trump do të përmbushë këto pritshmëri apo jo mbetet për t’u parë, por për Erdogan dhe për shumë në rajon, një qasje më e balancuar nga SHBA do të ishte një hap drejt uljes së tensioneve dhe përparimit drejt një zgjidhjeje më të qëndrueshme për konfliktet e vazhdueshme në Lindjen e Mesme.
