Çmimet e qirave dhe kafesë në korrik shënuan rritje të ndjeshme, duke vënë më shumë presion mbi familjet dhe konsumatorët shqiptarë në qytetet kryesore të vendit.
Qiratë për banesat në Shqipëri kanë njohur një rritje të vazhdueshme gjatë katër viteve të fundit. Të dhënat e fundit të INSTAT-it tregojnë se vetëm në korrik 2025, çmimet e qirave u rritën me 5.4% krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Kjo shifër përbën një diferencë të madhe krahasuar me muajin shkurt, kur ndryshimi ishte vetëm 0.9%.
Tendenca në rritje ka filluar prej vitit 2021 dhe është intensifikuar sidomos mes janarit 2023 dhe korrikut 2025, kur norma mujore e rritjes shpesh ka qenë mes 3% dhe 5%. Ky realitet e ka bërë gjithnjë e më të vështirë për qytetarët të përballojnë kostot e banimit, sidomos në kryeqytet.
Në Tiranë, ku fluksi i turistëve dhe migracioni i brendshëm kanë rritur ndjeshëm kërkesën, qiratë kanë shënuar çmime rekord. Një apartament 1+1 në zonën e Freskut kushton nga 330 deri në 400 euro në muaj, ndërsa në zonën e ish-Bllokut apo pranë Stadiumit Air Albania arrin deri në 800 euro.
Për apartamentet më të mëdha, si 2+1, diferenca është edhe më e ndjeshme. Në zonat periferike, qiraja nis nga 550 euro, ndërsa në zonat qendrore të Tiranës shkon deri në 1300 euro. Ky realitet ka shtyrë shumë pronarë të ofrojnë banesat për qira ditore, duke i larguar nga tregu i qirave afatgjata.
Një tjetër sektor që ka shënuar rritje të ndjeshme është ai i kafeneve dhe pijeve joalkoolike. Çmimi i një kafeje në korrik 2025 ishte mesatarisht 6% më i lartë se një vit më parë. Edhe çaji dhe uji në ambientet publike kanë ndjekur të njëjtin trend rritës.
Rritja e kostove të punës dhe çmimet e importit të kafesë kanë ndikuar drejtpërdrejt në këtë situatë. Për shumë konsumatorë me të ardhura të kufizuara, një kafe e përditshme është shndërruar në një luks, pavarësisht se tradita e frekuentimit të kafeneve mbetet e fortë në kulturën shqiptare.
Megjithatë, kërkesa për kafene nuk është ulur ndjeshëm, duke treguar se qytetarët përpiqen ta ruajnë këtë zakon edhe përtej rritjes së çmimeve. Sidoqoftë, presioni financiar mbi buxhetet familjare është bërë më i madh, sidomos në zonat urbane.
Një kategori tjetër produktesh që ka pësuar shtrenjtim është ajo e shtresave të dyshemesë. Edhe pse nuk përbëjnë një peshë të madhe në shpenzimet e përditshme, ato kanë shënuar rritje të vazhdueshme vit pas viti. Në korrik 2024, rritja mesatare ishte 6.7%, shumë më e lartë krahasuar me 2.9% një vit më parë.
Ekspertët vërejnë se edhe pse inflacioni në përgjithësi ka nisur të ulet krahasuar me kulmin e vitit 2022, çmimet e mallrave dhe shërbimeve nuk po kthehen në nivelet e mëparshme. Për konsumatorët, kjo do të thotë një barrë e vazhdueshme mbi financat e tyre.
Në këtë situatë, familjet shqiptare ndihen të shtrënguara nga dy drejtime: rritja e kostos së banesës dhe rritja e çmimeve të konsumit të përditshëm. Qiraja dhe kafeja, dy elementë bazë të jetës urbane, po e bëjnë jetesën gjithnjë e më të vështirë.
