Rritet ndjeshëm punësimi tek personat mbi 65 vjeç, ndërsa të rinjtë largohen nga vendi duke lënë boshllëqe në tregun e punës.
Një prirje e re po shfaqet në tregun shqiptar të punës: gjithnjë e më shumë persona mbi moshën e pensionit po rikthehen ose po qëndrojnë aktivë për të plotësuar mungesën që lë emigracioni masiv i të rinjve.
Të dhënat e INSTAT tregojnë se në vitin 2024 shkalla e punësimit për moshën mbi 65 vjeç arriti në 25%, një rritje e ndjeshme nga 17.6% në vitin 2023. Kjo përfaqëson një rritje prej 7.4 pikë përqindjeje brenda vetëm një viti, më e madhja krahasuar me çdo grupmoshë tjetër.
Ekspertët e shpjegojnë këtë rritje si pasojë e jetëgjatësisë më të madhe, por edhe e presionit ekonomik që i detyron të moshuarit të punojnë për shkak të pensioneve të ulëta dhe mungesës së kursimeve. Ky fenomen po bëhet veçanërisht i dukshëm pas pandemisë, kur flukset e emigracionit u shtuan dhe tregu i punës mbeti me mungesa të theksuara.
Në krahasim, grupmosha aktive 15-64 vjeç në vitin 2024 kishte një shkallë punësimi prej 68.6%, me një rritje modeste prej vetëm 1.7 pikë përqindjeje. Ndërkohë, për të rinjtë 25-29 vjeç, punësimi u rrit me 5% midis 2023 dhe 2024, por jo mjaftueshëm për të kompensuar boshllëqet.
Puna pas pensionit është tashmë e pranishme në të gjitha sektorët, përfshirë edhe administratën publike. Në disa qarqe, mungesa e mësuesve dhe mjekëve të rinj ka detyruar institucionet të mbajnë në detyrë pensionistë me eksperiencë.
Sipas Anketës së Forcës së Punës, gjatë periudhës tetor-dhjetor 2024, papunësia tek të rinjtë me arsim të lartë ishte rritur krahasuar me vitin e mëparshëm. Kjo situatë tregon se Shqipëria po përballet me një sfidë të re: integrimin e të moshuarve në tregun e punës në një kohë kur të rinjtë po largohen me ritme të shpejta.
