Rritja e shpejtë e inteligjencës artificiale po trazon tregun e punës, duke shkaktuar largime nga puna dhe ristrukturime në shumë kompani të mëdha ndërkombëtare.
Shenjat e ndikimit të inteligjencës artificiale shihen qartë në valët e pushimeve nga puna në kompani si Meta, Amazon, Salesforce dhe YouTube. Këto lëvizje kanë rritur frikën se punët e zyrës, veçanërisht ato të të bardhëve të jakës, mund të jenë të rrezikuara në masë. Por sipas drejtuesit të Goldman Sachs, David Solomon, situata ka edhe një anë tjetër që nuk duhet nënvlerësuar.
Gjatë një interviste, Solomon theksoi se forca punëtore amerikane është historikisht e aftë të përshtatet me teknologjitë e reja. Ai kujtoi shembullin e revolucionit industrial dhe shpikjes së makinerisë me avull në fund të viteve 1700, i cili fillimisht shkaktoi trazira dhe frikë, por më pas krijoi miliona vende pune dhe industri të reja.
“Teknologjia gjithmonë sjell çrregullim, por ekonomia jonë ka treguar se përshtatet shpejt. Gjejmë mënyra të reja për të punuar, hapim biznese të reja dhe krijojmë vende të reja pune,” tha Solomon. Ai beson se kjo valë e re teknologjike nuk do të ketë përjashtim.
Megjithatë, procesi i përshtatjes nuk është i lehtë për të gjithë. Punonjësit që e shohin karrierën e tyre të kërcënuar nga automatizimi mund të përballen me periudha të vështira. Sfida e kësaj here, theksojnë analistët, është shpejtësia marramendëse me të cilën po përhapet inteligjenca artificiale.
Sipas një sondazhi të Goldman Sachs, 37% e klientëve të tyre tashmë e përdorin inteligjencën artificiale në aktivitetet e përditshme dhe pritet që kjo përqindje të shkojë në 50% vitin e ardhshëm dhe në 74% brenda tre viteve. Vetëm ChatGPT, që u lançua në fund të vitit 2022, sot ka rreth 800 milion përdorues aktivë çdo javë.
Ndërkohë, aftësitë e inteligjencës artificiale po rriten me ritme të jashtëzakonshme: nga prodhimi i videove dhe muzikës deri te kontrolli i mashtrimeve financiare në kohë reale. Kjo shpejtësi mund të shkaktojë një tranzicion më të ashpër se çdo revolucion teknologjik i mëparshëm.
Punët e zyrës konsiderohen më të ekspozuara ndaj ndryshimeve. Amazon ka pranuar se përdorimi i inteligjencës artificiale do të çojë në ulje të stafit korporativ. Meta shkurtoi 600 vende pune në sektorin e saj të inteligjencës artificiale, ndërsa YouTube filloi të ofrojë paketa vullnetare largimi në kuadër të riorganizimit.
Kompania Chegg, e njohur për shërbimet arsimore online, është goditur dyfish: kërkesa për platformën e saj është ulur për shkak të përdorimit të ChatGPT nga studentët, ndërsa vetë kompania po investon në inteligjencë artificiale për të funksionuar me më pak staf. Rezultat: gati gjysma e punonjësve po largohen.
Sipas të dhënave të Challenger, Gray & Christmas, deri në fund të shtatorit, inteligjenca artificiale është përmendur si arsye në mbi 17,000 njoftime largimesh nga puna, dhe numri real mund të jetë edhe më i lartë, pasi shumë kompani i fshehin arsyet nën termat “përditësim teknologjik”.
Ndërkohë, disa drejtues të industrisë së teknologjisë paralajmërojnë për pasoja më të rënda. Shefi i Anthropic, Dario Amodei, ka parashikuar se gjysma e punëve fillestare në sektorët e zyrave mund të zhduken, duke rritur papunësinë deri në 20%.
Edhe kreu i Rezervës Federale, Jerome Powell, ka deklaruar se inteligjenca artificiale po ndikon qartë në vendimet e kompanive për punësim dhe pritet që kjo të ketë pasoja të mëdha në krijimin e vendeve të reja të punës.
Megjithatë, Goldman Sachs parashikon se zvogëlimet do të jenë graduale: rreth 4% në një vit dhe deri në 11% brenda tre vitesh, kryesisht në sektorë si shërbimi ndaj klientit dhe mbështetja administrative.
Solomon shtoi se entuziazmi i tregut për inteligjencën artificiale është i justifikuar, por paralajmëroi se mund të ketë “flluska pritjesh” dhe periudha korrigjimi. “Nuk do të jetë një rritje e drejtë. Do të ketë pengesa përgjatë rrugës,” tha ai.
