Tregjet financiare botërore po përballen me rënien e vazhdueshme të aksioneve, ndërsa ekonomistët dhe investitorët shqetësohen për mundësinë e një recesioni global, të nxitur nga politikat tregtare të Donald Trump.
Ndërkohë që tregjet e aksioneve janë në rënie, frika për një kolaps ekonomik botëror po rritet. Një nga faktorët kryesorë që po nxit këtë shqetësim janë tarifat doganore të vendosura nga Presidenti Donald Trump ndaj shumicës së partnerëve tregtarë të SHBA-së. Ky veprim ka krijuar pasiguri të madhe në tregjet globale dhe ka shtuar mundësinë e një recesioni që mund të prekë jo vetëm SHBA-në, por edhe ekonomitë kryesore të botës.
Politikat e Trumpit, të cilat përfshijnë tarifa të larta për mallrat e shumicës së vendeve, kanë ngjallur shqetësime të forta në mesin e investitorëve. Ata besojnë se rritja e kostove të prodhimit dhe ngadalësimi i rritjes ekonomike mund të kenë pasoja të rënda për inflacionin dhe pasigurinë e bizneseve, duke bërë që investimet të bien dhe zinxhirët e furnizimit të ndërpriten.
Nëse politikat e Trumpit vazhdojnë, ekonomia globale mund të përballet me një recesion të mundshëm deri në fund të vitit 2025.
Përfaqësuesit e bankës amerikane JP Morgan kanë vlerësuar se mundësia e një recesioni global është rritur në 60 për qind, nga 40 për qind që ishte para shpalljes së tarifave të reja. Kjo rritje ka nxitur shqetësime të mëdha në lidhje me ndikimet afatgjata të këtyre politikave, të cilat mund të shkaktojnë pasiguri të mëtejshme dhe tensione në tregjet globale.
Sipas një analize të Deutsche Bank, tarifa të tilla mund të kenë “ndikime të mëdha mbarëbotërore” dhe të ndikojnë në vitet dhe dekadat që do të vijnë. Sipas ekspertëve, Azia është goditur shumë më rëndë se Evropa nga këto tarifa. Vendet si Vietnami, Tajvani dhe Indonezia po përballen me presione të mëdha për të negociuar marrëveshje tregtare të reja me Uashingtonin. Po ashtu, Kina ka vendosur tarifa të reja shtesë për mallrat amerikane, duke e shtuar tensionin.
Kina, si përgjigje ndaj tarifave të SHBA-së, ka vendosur tarifa të reja për importet amerikane, duke shtuar pasigurinë në tregjet financiare.
Kina ka vendosur tarifa doganore shtesë prej 34 për qind për disa produkte amerikane, si dhe kufizime për eksportin e mineraleve të rralla që nevojiten për teknologjinë e lartë dhe energjinë e pastër. Ky veprim është një përgjigje hakmarrëse ndaj politikave të Trumpit dhe pritet të ketë pasoja të mëdha për tregtinë globale. Tarifat do të hyjnë në fuqi më 10 prill, duke shkaktuar më shumë pasiguri në sektorin ekonomik.
Për më tepër, Bashkimi Evropian është gjithashtu nën kërcënimin e tarifave të reja. Importet nga vendet e BE-së në SHBA mund të përballen me tarifa të reja prej 20 për qind, duke filluar nga 9 prilli. Ky zhvillim ka shqetësuar ministrat e financave të BE-së, të cilët u mblodhën për të diskutuar një përgjigje të koordinuar. Ursula von der Leyen, presidente e Komisionit Evropian, ka theksuar se Brukseli është i gatshëm të mbrojë interesat e tij me kundërmasa të proporcionalizuara, por ka lënë të hapur mundësinë e negociatave me SHBA-në.
Të gjithë aktorët ekonomikë po përballen me një situatë të pasigurt dhe përpjekjet për të zbutur ndikimet e tarifave të Trumpit do të kërkojnë kohë dhe përpjekje të mëdha.
Në këtë kontekst, ekonomia globale ka nevojë për veprime urgjente dhe të koordinuara për të shmangur një recesion të mundshëm. Sidoqoftë, me shfaqjen e këtyre politikave, pasiguria dhe tensionet ndërkombëtare do të vazhdojnë të rriten, duke bërë që rreziku i një kolapsi ekonomik të jetë gjithnjë e më i pranishëm.