Emisioni “Na thërret Atdheu” do të trajtojë një temë tepër të rëndësishme: ndikimin dhe rolin e diasporës në politikën shqiptare dhe vizionin për të ardhmen.
Me ftesë të moderatorit Besnik Sulejmani, emisioni do të sjellë ekspertë të fushës që do të analizojnë ndikimin e diasporës dhe ndërveprimin e saj me politikën shqiptare, duke ofruar një pasqyrë të thelluar të sfidave dhe mundësive që do të paraqesë ky segment i shoqërisë.
Pjesëmarrësit në këtë emision do të jenë Ergita Piperi, një juriste dhe avokate nga Greqia, Zef Pergega, gazetar dhe aktivist i të drejtave të njeriut nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, dhe Ritvan Hasanaj, një sipërmarrës i suksesshëm nga Belgjika, i cili do të jetë emigrant që nga viti 1998. Çdo njëri prej tyre do të sjellë perspektiva të ndryshme mbi temat që do të diskutohet, duke ofruar një pasqyrë të gjerë mbi marrëdhëniet mes diasporës dhe politikës shqiptare.
Një nga pyetjet kryesore që do të trajtohet do të jetë nëse politikat aktuale do të synojnë të rrisin përfitimet nga shtetasit që jetojnë jashtë vendit, duke i dhënë diasporës një prioritet në agjendat kombëtare. Pjesëmarrësit do të shprehen se kjo do të jetë një kërkesë e domosdoshme, pasi diaspora do të përfaqësojë një burim të rëndësishëm financiar dhe intelektual për Shqipërinë.
Një tjetër pyetje që do të ngrihet do të jetë nëse qeveritë që do të shfrytëzojnë potencialin e diasporës do të jenë fituesit më të mëdhenj në aspektin politik. Sipas ekspertëve, një shfrytëzim i drejtë i këtij potenciali mund të sjellë shumë përfitime për vendin, por kjo do të kërkojë një qasje të qartë dhe të sinqertë nga ana e institucioneve shtetërore. Diskutimi i mundësive për përdorimin e diasporës në fushatat elektorale të 11 majit do të nxjerrë në pah dyshimet për sinqeritetin e qeverisë në përdorimin e këtij resursi.
Gjithashtu, do të diskutohet se arkitektët e politikave duhet të krijojnë një rrugë të qartë për diasporën, në mënyrë që ajo të ketë mundësinë të kontribuoni në vendimmarrjet strategjike të shtetit. Kjo kërkesë do të mbështetet nga të ftuarit, të cilët do të theksojnë se ndikimi i diasporës duhet të jetë i pranishëm në nivelet më të larta të politikës, në mënyrë që të reflektohet më shumë përfaqësimi i kësaj grupe të rëndësishme.
Në lidhje me marrëdhëniet ndërmjet politikës dhe diasporës, do të ngrihet një pyetje tjetër nëse politikanët shqiptarë do të kenë pasur dhe do të kenë marrëdhënie të sinqerta me diasporën për të krijuar një mjedis inkurajues dhe pozitiv. Pjesëmarrësit do të shprehen se do të ketë dyshime nëse politikanët janë të gatshëm të krijojnë kushte reale për përfshirjen e diasporës në proceset vendimmarrëse.
Një tjetër shqetësim do të jetë nëse politika shqiptare do të e trajtojë diasporën si “pronë elektorale” dhe si mund të sfidohet ky proces. Po ashtu, do të diskutohen edhe ndikimet e politikës në mobilizimin e diasporës si një “rezervuar votash” dhe pasurie, që shpesh mund të shfrytëzohet për interesat e partive politike.
Në fund, do të diskutohen edhe mundësitë e eksportimit të mekanizmave korruptivë dhe klientelistë jashtë vendit, dhe instrumentalizimin e diasporës si një rrezik për demokracinë dhe integritetin e procesit elektoral. Ky emision do të hapë një debat të rëndësishëm për të ardhmen e vendit dhe ndikimin që diaspora do të ketë në ndryshimet politike dhe shoqërore në Shqipëri.
Pyetje:
Mekanizmat korruptivë dhe klientelistë eksportohen edhe jashtë kufijve për të kontrolluar edhe qytetarët emigrantë. Instrumentalizimi i diasporës është rrezik?
Politika synon të rrisë përfitimet nga shtetasit që jetojnë dhe banojnë jashtë, duke kërkuar që diaspora të jetë prioritet në agjendat kombëtare?
Qeveritë që janë në gjendje të shfrytëzojnë potencialin e diasporës janë fituesit më të mëdhenj në aspektin politik dhe jo vetëm. A po përdoret kjo strategji edhe në fushatën elektorale të zgjedhjeve të 11 majit?
Arkitektët e politikave duhet të krijojnë një rrugë të qartë për diasporën, që ajo të ketë fjalën e saj në vendimmarrjet e rëndësishme dhe strategjike në nivel shtetëror?
A i ka pasur dhe i ka të sinqerta marrëdhëniet me diasporën politika për të krijuar një mjedis inkurajues dhe pozitiv midis qeverisë dhe diasporës së tyre?
A e duan vërtet politikanët shqiptarë ndikimin dhe forcën konkurruese të diasporës në jetën politike të vendit?
Lidhjet dhe urat politike janë të hapura me transparencë dhe llogaridhënie, dhe për të sfiduar rrezikun e pjesëmarrjes së diasporës në votime?
Politika, e cila ka inkurajuar emigrimin masiv, a po e mobilizon diasporën për interesat e saj, duke e trajtuar atë si rezervuar votash dhe pasurie në shërbim të pushtetit?
A trajtohet diaspora si pronë elektorale e pushtetit?
A po shihet diaspora nga elita politike e korruptuar si një plaçkë votash për të mbushur kutitë aty ku pushtetit i duhen vota shtesë?