Projektligji kryesor i paketës fiskale për vitin 2026, që parashikon faljen e mbi 2 miliardë eurove detyrime tatimore, gjoba dhe kamatëvonesa, po shoqërohet me mungesë të plotë transparence. Ministria e Financave nuk ka bërë publike listën e kompanive përfituese, duke krijuar shqetësim te ekspertët e ekonomisë për riskun e klientelizmit dhe mungesën e llogaridhënies.
Falja fiskale, e konsideruar ndër më të mëdhatë e dhëna ndonjëherë, vjen në një kontekst ku çdo përdorim i parave publike duhet të jetë i dokumentuar dhe i hapur për publikun. Por për këtë rast, institucionet kanë refuzuar të publikojnë emrat e subjekteve që do të përfitojnë fshirjen e borxheve.
Ish-ministri i Financave Arben Malaj thekson se transparenca është parakusht i domosdoshëm dhe se Ministria e Financave duhet të publikojë listën jo më vonë se 31 mars 2026. Ai paralajmëron se mospublikimi i listës krijon një risk të lartë ekonomik, fiskal dhe politik, pasi falja e borxheve të mëdha ndikon drejtpërdrejt në të ardhurat e buxhetit.
Edhe eksperti fiskal Eduard Gjokutaj nënvizon se pa një listë të detajuar, publiku nuk mund të kuptojë pse janë toleruar borxhet, kush ka përfituar prej tyre dhe cili është efekti real në ekonomi. Ai shton se historikisht nga amnistitë kanë përfituar më shumë subjektet e mëdha, ndërsa bizneset e vogla dhe të mesme mbeten të pambrojtura.
Ministri i Financave Petrit Malaj ka argumentuar se rreth 90 për qind e borxheve janë krijuar nga kompani që nuk ekzistojnë më, duke justifikuar kështu mosnjoftimin publik të emrave. Megjithatë, ekspertët kundërshtojnë këtë qasje, duke theksuar se edhe nëse kompanitë janë fshirë, përgjegjësia administrative dhe financiare duhet të dokumentohet.
Ekspertët paralajmërojnë se mungesa e publikimit të listës lë dyshime serioze mbi mënyrën e krijimit të borxheve, tolerimet e mundshme dhe përfitimet e padrejta. Sipas tyre, mungesa e llogaridhënies jo vetëm fsheh fajtorët, por dëmton ndjeshëm besimin e bizneseve që paguajnë rregullisht detyrimet e tyre.
Publikimi i listës shihet si një test kritik për besueshmërinë e paketës fiskale dhe për drejtësinë që duhet të ndjejnë mijëra biznese që kontribuojnë çdo vit në buxhetin e shtetit.
