Tetë ditë pas tërmetit të fuqishëm në Mianmar, vendi ka hyrë në një situatë emergjente, ku një pjesë e madhe e popullsisë është duke u përballur me kushte të jetesës kritike. Ndihmat humanitare, megjithatë, po shpërndahen në mënyrë të padrejtë, duke favorizuar zonat që mbështesin regjimin ushtarak, sipas Komisionerit të Lartë të OKB-së për të Drejtat e Njeriut. Deri më tani, junta ushtarake nuk ka dhënë asnjë reagim ndaj këtyre akuza.
Sipas të dhënave zyrtare të publikuara nga mediet shtetërore, numri i viktimave nga tërmeti ka arritur në 3.354, ndërsa 220 persona janë shpallur të zhdukur. Mbi 4.800 të tjerë janë plagosur dhe situata vazhdon të përkeqësohet. Një shqetësim tjetër është përhapja e mundshme e sëmundjeve infektive, si kolera, për shkak të kushteve të mjerueshme sanitare dhe mungesës së ujit të pijshëm, që e kanë përkeqësuar edhe më shumë gjendjen e atyre që kanë mbijetuar.
Tërmeti, i cili kishte një magnitudë prej 7.7 ballë Rihter, ishte një nga më të fuqishmit në historinë moderne të Mianmarit. Ai ka shkaktuar shembjen e ndërtesave, duke përfshirë spitale dhe shkolla, dhe ka lënë komuna të tëra të shkatërruara. Kjo ka bërë që situata e emergjencës të bëhet edhe më e ndërlikuar për ata që janë ende të bllokuar nën grumbujt e mbeturinave.
Edhe para tërmetit, Mianmari ishte në një gjendje të rënduar, për shkak të konfliktit civil që ka destabilizuar vendin që prej grushtit të shtetit ushtarak në vitin 2021. Pushtimi i qeverisë së zgjedhur të Aung San Suu Kyi ka shpërthyer tensione të mëdha, dhe më shumë se tre milionë qytetarë janë zhvendosur brenda vendit. Mungesa e kujdesit shëndetësor ishte problematikë e mëparshme, por tani, pas katastrofës natyrore, ajo është bërë pothuajse e pamundur, duke lënë mijëra njerëz të përballen me urinë dhe mungesën e ndihmave bazë.
Sipas OKB-së, më shumë se një e treta e popullsisë së Mianmarit ka nevojë për ndihmë humanitare emergjente. Ndihmat janë të pamjaftueshme dhe shpërndarja e tyre është penguar nga regjimi ushtarak. Përpjekjet për të lehtësuar situatën janë vështirësuar nga përshkallëzimi i vazhdueshëm i luftës, që ka eklipsuar çdo mundësi për stabilizim të situatës.
Junta ushtarake shpalli një armëpushim të përkohshëm më 2 prill, për të mundësuar dërgimin e ndihmave, por ky armëpushim ka dështuar. Sipas të dhënave të OKB-së, forcat ushtarake kanë vazhduar sulmet ajrore në zonat më të prekura, duke shtuar edhe më tej tensionet dhe vuajtjet e civilëve.
Kjo situatë ka ngjallur protesta të ashpra edhe në vendet fqinje, pas vizitës së fundit të liderit të juntës, Min Aung Hlaing, në samitin rajonal të Bangkokut. Kjo ka nxitur reagime të forta, ndërkohë që në Mianmar, kriza humanitare dhe pasojat e vazhdueshme të luftës po bëjnë të pasigurt të ardhmen për miliona qytetarë.
