Sali Berisha denoncon presionet e Ministrit të Jashtëm ndaj vëzhguesve ndërkombëtarë për të manipuluar raportin e zgjedhjeve të 11 Majit 2025.
Ai e cilëson procesin elektoral si më të shëmtuarin në 32 vitet e fundit dhe i akuzon autoritetet për përdorim masiv të fondeve publike dhe manipulim të votës.
Kreu i Partisë Demokratike, Sali Berisha, ka publikuar një letër ku akuzon ministrin e Jashtëm, Igli Hasani, se ka ushtruar presion mbi vëzhguesit ndërkombëtarë për të ndryshuar raportin lidhur me zgjedhjet parlamentare të 11 Majit 2025.
Sipas Berishës, letra e ministrit është dërguar më 12 maj 2025 koordinatores speciale të OSBE-së, Farah Karimi, menjëherë pas publikimit të raportit paraprak të vëzhguesve ndërkombëtarë.
Berisha e cilëson procesin e 11 majit si “farsë elektorale” dhe më të shëmtuarin që nga rënia e Perdes së Hekurt, duke theksuar se është një proces plot korrupsion dhe manipulim të skajshëm.
Ai ka paraqitur para publikut qindra fakte të përdorimit të mbi 1 miliard e 20 milionë euro nga buxheti shtetëror për të blerë vota dhe për të ndikuar në rezultatet e zgjedhjeve.
Gjithashtu, Berisha denoncon organizimin masiv të mbi 4,500 aktiviteteve në katër muajt e fundit përpara zgjedhjeve, aktivitete të cilat janë të ndaluara me ligj.
Sipas tij, në këtë periudhë janë kryer prokurime ilegale dhe janë angazhuar “terroristë elektoralë” për të intimiduar votuesit me të dhënat e tyre personale.
Ai akuzon edhe për mbjelljen e kanabisit në shkallë shumë më të madhe se ç’lejon ligji, duke i lidhur këto veprime me ndikimin në procesin zgjedhor.
Berisha shprehet se ka denoncuar vazhdimisht në sallat e Parlamentit Europian dhe në asamblenë parlamentare të OSBE-së kërcënimet dhe presionet që kryeministri Edi Rama dhe ministri Hasani kanë ushtruar mbi vëzhguesit ndërkombëtarë.
Në letrën e publikuar, ministri Hasani kërkon që raportet e OSBE-së të reflektojnë “realitetet e sakta” dhe shpreh shqetësim për paraqitjen “thellësisht negative dhe të pabalancuar” të procesit zgjedhor.
Në dokument, Hasani i drejtohet koordinatores së OSBE-së dhe kreut të misionit ODIHR, si dhe kryetarëve të delegacioneve të Këshillit të Europës dhe Parlamentit Europian, duke kërkuar që raporti të jetë më i balancuar.
Letra thekson përparimet demokratike në Shqipëri, si rritja e transparencës dhe përdorimi i teknologjisë së votimit nga jashtë vendit.
Ministri ngre dyshime mbi pretendimet e raportit për përdorimin e burimeve administrative nga partia në pushtet dhe për akuzat për intimidim të votuesve, duke vënë në dukje se SPAK ka nisur hetime dhe arrestime për këto raste.
Ai gjithashtu kritikon raportimin për mediat, duke theksuar se nuk ka prova për autocensurë, sipas deklaratës së shefit të misionit të OSBE-së.
Në fund, letra fton misionin ndërkombëtar dhe ODIHR-in që të ofrojnë një vlerësim më të bazuar në prova dhe të balancuar, duke garantuar që gjetjet paraprake të mos hedhin dyshime të padrejta mbi zgjedhjet.
Ministri Hasani rithekson mirënjohjen për rolin e rëndësishëm të misionit ndërkombëtar në zhvillimin demokratik të Shqipërisë dhe shpreh dëshirën për bashkëpunim konstruktiv.
Kjo letër është një reagim direkt ndaj raportit të OSBE-së dhe ka ngjallur reagime të forta nga opozita shqiptare, e cila e sheh si një përpjekje për të manipuluar procesin dhe opinionin ndërkombëtar.
Situata thekson tensionet e thella politike dhe sfidat e besueshmërisë së procesit zgjedhor në Shqipëri, ndërsa zgjedhjet e 11 majit mbeten një çështje shumë e diskutuar dhe e ndjeshme në skenën politike shqiptare.
Përmbajtja e letrës:
Tiranë, 12 maj 2025
Për: Farah Karimi, Koordinatore Speciale dhe Udhëheqëse e Misionit Afatshkurtër të OSBE-së
Ambasador Lamberto Zannier, Shef i Misionit të Vëzhgimit të Zgjedhjeve të ODIHR
Björn Söder, Shef i Delegacionit të AP të OSBE-së
Simone Billi, Shef i Delegacionit të AP të Këshillit të Europës
Michael Gahler, Shef i Delegacionit të PE
Më lejoni t’ju shpreh edhe një herë mirënjohjen tonë të sinqertë për Misionin Ndërkombëtar të Vëzhgimit të Zgjedhjeve, për angazhimin dhe përkushtimin e vazhdueshëm në monitorimin e zgjedhjeve parlamentare të mbajtura më 11 maj 2025 në Shqipëri.
Në lidhje me Deklaratën e Gjetjeve dhe Përfundimeve Paraprake të publikuar më 12 maj 2025, dëshiroj të shpreh me respekt pritshmërinë tonë që këto raporte të pasqyrojnë në mënyrë të saktë realitetin e vëzhguar në terren gjatë gjithë procesit zgjedhor.
Në këtë kuadër, më duhet të shpreh shqetësimin serioz lidhur me paragrafin hyrës të Deklaratës, i cili paraqet një pasqyrim ndjeshëm negativ dhe, sipas mendimit tonë, të paekuilibruar të zgjedhjeve parlamentare të vitit 2025. Toni dhe korniza e këtij paragrafi hyrës rrezikon të errësojë kontekstin më të gjerë të përparimeve të bëra, përfshirë përmirësimet demokratike si rritja e transparencës, avancimi i teknologjisë zgjedhore dhe, në mënyrë të veçantë, zbatimi me sukses i votimit nga jashtë vendit.
Për më tepër, pohimi se partia në pushtet ka përfituar nga përdorimi i përhapur i burimeve administrative nuk është i mbështetur mjaftueshëm, veçanërisht për një vlerësim paraprak. Për shembull, referenca në faqen 2 (paragrafi 4) për “faljen e një numri të madh gjobash shtetërore pak para ditës së zgjedhjeve” nuk përfshin sqarimin e dhënë nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) në letrën e datës 8 maj 2025. KQZ-ja konfirmoi se projektvendimi i qeverisë për masat administrative të paekzekutuara nuk bie ndesh me Kodin Zgjedhor të Shqipërisë.
Gjithashtu, përmendja në raport e “intimidimit të përhapur të votuesve” duket të bazohet kryesisht në akuza të pa verifikuara. Siç është bërë publikisht e ditur, Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) ka ngritur një njësi të posaçme për zgjedhjet, për të hetuar të gjitha denoncimet e besueshme për intimidim të votuesve dhe parregullsi zgjedhore. Janë nisur disa hetime dhe janë kryer arrestime – tregues të qartë të përkushtimit institucional të Shqipërisë për të mbrojtur integritetin e procesit zgjedhor dhe për të garantuar llogaridhënie.
Lidhur me përshkrimin e klimës elektorale si “shumë e polarizuar”, theksojmë se, pavarësisht mospajtimeve të forta, partia në pushtet nuk ka kundërshtuar zyrtarisht vendimet kryesore të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve – përfshirë vonesën në publikimin e rezultateve të votimit elektronik dhe pezullimin e numërimit të votave nga Greqia, pas një kërkese nga opozita. Këto veprime pasqyrojnë një zgjedhje të qëllimshme për të ruajtur një klimë politike të qetë dhe konstruktive.
Në lidhje me vërejtjen se mjedisi mediatik mungon në raportim të pavarur dhe se shumica e mediave perceptohen të jenë në linjë me partinë në pushtet (faqe 3, paragrafi 2), dëshirojmë të rikujtojmë deklaratën e bërë nga Shefi i Misionit Ndërkombëtar të Vëzhgimit të Zgjedhjeve gjatë konferencës për shtyp pas zgjedhjeve, duke sqaruar se “nuk duket të ketë autocensurë, siç ishte raportuar në Përfundimet Paraprake.” Ne besojmë se kjo dallim është thelbësor dhe duhet të reflektohet në raportin e shkruar.
Duke marrë parasysh këto konsiderata, i bëjmë thirrje me respekt Misionit dhe ODIHR-it që të sigurojnë një qasje më të balancuar dhe të bazuar në prova në vlerësimet e tyre. Është me rëndësi që gjetjet paraprake të mos hedhin dyshime të pajustifikuara mbi një proces zgjedhor që, siç pranohet edhe në vetë raportin, është zhvilluar përgjithësisht në mënyrë profesionale dhe në përputhje me standardet demokratike.
Në fund, dëshiroj të ritheksoj mirënjohjen e thellë të autoriteteve shqiptare për rolin e rëndësishëm që luan misioni juaj në mbështetjen e zhvillimit demokratik në Shqipëri. Këtë reagim e ofrojmë në frymën e një angazhimi konstruktiv dhe bashkëpunimi të vazhdueshëm.
Ju lutem pranoni shprehjen e konsideratës sime më të lartë.
Me respekt,
IGLI HASANI
