Raporti i kredive me probleme në Shqipëri ka vazhduar të shënojë një rënie të qëndrueshme për të tetin vit radhazi në vitin 2024.
Sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, raporti i kredive me probleme ra në 4.17%, duke u ulur nga 4.74% që kishte qenë një vit më parë. Ky tregues ka arritur nivelin më të ulët që nga shtatori i vitit 2008, duke reflektuar një përmirësim të dukshëm në sektorin bankar.
Siç ndodh zakonisht në fund të vitit, muaji dhjetor solli një rënie më të theksuar krahasuar me muajt e tjerë. Kjo ka ndodhur për shkak të pastrimit të portofolleve të bankave nga kredite e humbura, një praktikë që zbatohet para mbylljes së vitit financiar. Përveç kësaj, zgjerimi i ndjeshëm i portofolit total të kredisë ka ndikuar pozitivisht në uljen e raportit të kredive me probleme. Bankat raportuan një shtim prej 11 miliardë lekësh në portofolin total të kredisë krahasuar me nëntorin e vitit 2024.
Zgjerimi i portofolit të kredisë ka luajtur një rol të rëndësishëm në këtë përmirësim. Në fund të vitit 2024, portofoli i kredisë për ekonominë arriti vlerën e 835.6 miliardë lekëve, një rritje vjetore prej 12.3%. Kjo përbën rritjen më të madhe të portofolit të kredisë në 16 vitet e fundit, dhe pasqyron ecurinë pozitive të ekonomisë shqiptare, e mbështetur nga sektorët si turizmi dhe pasuritë e paluajtshme.
Raporti i kredive me probleme ka pësuar gjithashtu një rënie të lehtë edhe në vlerë absolute. Totali i kredive me probleme në fund të vitit 2024 u vlerësua në rreth 34.8 miliardë lekë, nga 35.3 miliardë lekë që ishte një vit më parë, duke shënuar një ulje prej rreth 0.5 miliardë lekësh ose 1.4%.
Pavarësisht kësaj rënieje pozitive, rritja e shpejtë e kredisë, veçanërisht në sektorin e pasurive të paluajtshme, ka ngjallur shqetësime te Banka e Shqipërisë. Gjatë vitit të kaluar, portofoli i kredisë për pasuri të paluajtshme u rrit me 15.5% për individët dhe 17.4% për bizneset, duke arritur një peshë të madhe në totalin e kredive të dhëna nga bankat shqiptare. Këto sektorë përbëjnë rreth gjysmën e vlerës totale të kredisë në tregun bankar.
Në përgjigje të këtij rritje të shpejtë, Banka Qendrore ka ndërmarrë hapa për të siguruar që sektori bankar të ruajë qëndrueshmërinë. Në vitin 2024, ajo vendosi të aplikojë për herë të parë një shtesë kundërciklike në raportin e mjaftueshmërisë së kapitalit. Kjo shtesë, e cila fillimisht u rrit me 0.25% në muajin qershor, u dyfishua në dhjetor, duke e çuar në 0.5%. Kjo masë ka për qëllim të ruajë stabilitetin e sistemit financiar në rast të mundësive të papritura ekonomike.
Në përgjithësi, vitin e kaluar solli një vazhdimësi të tendencës rënëse të kredive me probleme, ndërkohë që sektori bankar ka mbajtur një pozicion të fortë, i mbështetur nga rritja e kredive dhe masat e kujdesshme të Bankës së Shqipërisë.
