Pas fillimit të luftës në Gaza, Izraeli ka ashpërsuar masat kundër qytetarëve palestinezë të dyshuar për shprehje kundërshtimi, duke shkaktuar një atmosferë frike dhe autocensure.
Aktivistët, avokatët dhe qytetarët e zakonshëm pohojnë se goditja ndaj lirisë së shprehjes ka arritur nivele të paprecedenta.
Ahmed Khalefa, avokat dhe këshilltar bashkiak nga Umm al-Fahm, është një shembull i qartë i kësaj përballjeje. Pasi brohoriti slogane në solidaritet me Gazën gjatë një proteste kundër luftës në tetor 2023, Khalefa u arrestua dhe akuzua për “nxitje të terrorizmit”. Ai kaloi tre muaj në burg, pasuar nga një periudhë arresti shtëpiak, gjatë së cilës nuk i lejohet të largohet nga shtëpia pas perëndimit të diellit. Çështja e tij mbetet e pazgjidhur, me kërcënimin e heqjes së licencës si avokat dhe deri në tetë vite burg.
Sipas Adalah, një organizatë për të drejtat ligjore, Khalefa është një ndër mbi 400 qytetarët palestinezë të Izraelit që janë hetuar për nxitje që nga fillimi i luftës — një shifër që tejkalon rastet e ngjashme në pesë vitet e fundit së bashku. Më shumë se gjysma e këtyre rasteve kanë çuar në akuza penale ose arrestime. Autoritetet izraelite e justifikojnë këtë me nevojën për të luftuar terrorizmin, por kritikët argumentojnë se kuptimi i “nxitjes” është zgjeruar në mënyrë të rrezikshme.
Oumaya Jabareen, një tjetër qytetare e prekur, përshkroi klimën e frikës në komunitetin e saj. Djali i saj u burgos për tetë muaj pasi mori pjesë në një protestë. “Njerëzit këtu kanë frikë të thonë jo ndaj kësaj lufte,” thotë ajo. Protestat, që dikur tërhiqnin dhjetëra mijëra njerëz, tani janë të heshtura dhe të rralla. Edhe një marshim i fundit në Umm al-Fahm u zhvillua nën mbikëqyrje të rëndë policore, me helikopterë dhe forca të armatosura që ndiqnin nga afër turmën e vogël.
Qeveria izraelite ka rritur gjithashtu mbikëqyrjen mbi aktivitetet online të palestinezëve. Në tetor 2024, një grup i posaçëm nën drejtimin e ministrit të sigurisë kombëtare Itamar Ben-Gvir ka monitoruar mijëra postime të dyshuara për mbështetje të terrorizmit. Aktivistët dhe organizatat e të drejtave të njeriut thonë se kjo ka krijuar një atmosferë represioni që godet edhe opinionet legjitime, duke kufizuar lirinë e shprehjes dhe të mendimit.
Ndërsa lufta vazhdon, qytetarët palestinezë të Izraelit, të cilët përbëjnë rreth 20% të popullsisë, përballen me pasoja të shumta për protestat apo komentet e tyre. Shumë prej tyre kanë humbur vendet e punës, janë përjashtuar nga shkollat apo janë thirrur në polici për postime në mediat sociale. Siç thotë Khalefa: “Ata duan të na tregojnë çmimin që paguajmë për të folur.”
