Për herë të parë, emigrantët do të kenë mundësinë të votojnë në zgjedhjet parlamentare të 11 majit 2025.
Regjistrimi i votuesve nga jashtë ka nisur më 11 janar dhe do të përfundojë më 4 mars 2025. Procesi i regjistrimit po kryhet përmes Platformës Elektronike të Regjistrimit (PER), administruar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ). Deri më 4 shkurt 2025, janë plotësuar 141,435 kërkesa për regjistrim, nga të cilat 69% janë miratuar.
Sipas të dhënave të publikuara nga KQZ, numri i kërkesave të miratuara ka arritur në 87,596. Kërkesat kryesojnë nga emigrantët që jetojnë në Itali, me 33% të totalit të kërkesave të miratuara. Pas Italisë, vendin e dytë e zënë emigrantët nga Greqia me 25% të kërkesave të miratuara, ndjekur nga emigrantët në Gjermani (13%), SHBA (10%), Angli (8%) dhe shtete të tjera.
Ndërkohë, 36% e kërkesave janë refuzuar, duke përfshirë edhe ato raste ku aplikimi është refuzuar më shumë se një herë. Sipas KQZ, 46% e kërkesave të refuzuara janë nga emigrantët që jetojnë në Itali, 27% nga Greqia, 12% nga Gjermania, 3.5% nga SHBA dhe 3.2% nga Anglia. Ky përqindje i tregon vështirësitë që emigrantët hasin gjatë procesit të regjistrimit, që mund të lidhen me gabime në aplikim ose dokumentacion të pamjaftueshëm.
Në total, sipas të dhënave të KQZ, Itali është shteti me numrin më të madh të emigrantëve të regjistruar për të votuar, me 53,419 kërkesa, ose 38% të totalit. Pas Italisë, vendin e dytë e mban Greqia me 27%, Gjermania ka 12%, SHBA 7%, dhe Anglia 6%. Këto shifra tregojnë se diaspora që jeton në këto shtete është e motivuar për të marrë pjesë në procesin zgjedhor të Shqipërisë.
Për sa i përket grupmoshës, të dhënat tregojnë se 28% e kërkesave për regjistrim vijnë nga zgjedhësit e moshës 26 deri 35 vjeç, 27% nga ata të moshës 36 deri 45 vjeç, dhe 19% nga grupmosha 46 deri 55 vjeç. Mbi 56 vjeç përbëjnë 16% të kërkesave, ndërsa grupmosha nga 18 deri 25 vjeç zë 10% të totalit të kërkesave.
Për sa i përket shpërndarjes territoriale, qarku i Tiranës dominon me 19% të kërkesave, pasuar nga qarku i Fierit me 14%, Korça me 11%, dhe Durrësi dhe Elbasani me nga 8%. Këto të dhëna tregojnë një përfaqësim të gjerë të kërkesave nga emigrantët që vijnë nga qarqe të ndryshme të Shqipërisë.
Ky proces i regjistrimit është një hap i rëndësishëm drejt përfshirjes aktive të diasporës në zgjedhjet e ardhshme parlamentare, dhe shpreh një dëshirë të fortë për të marrë pjesë në proceset politike të vendit të origjinës. Megjithatë, është e qartë se ndihma për emigrantët në këtë proces do të jetë kyçe për të reduktuar numrin e kërkesave të refuzuara dhe për të siguruar një pjesëmarrje më të madhe dhe më të drejtë të tyre.