Buxheti 2026 ndez debatin politik në Francë

Deputetët e majtë, të ekstremit të djathtë dhe një pjesë e mazhorancës sfidojnë qeverinë, duke miratuar një ndryshim për përjashtimin e pjesshëm nga taksat të pensioneve ushqimore, që prek mijëra familje.

Asambleja Kombëtare franceze vijon me tensione shqyrtimin e buxhetit të vitit 2026, një projekt që ka thelluar ndasitë politike mes kampeve kryesore, raportojnë gazetarët Paolo Philippe dhe Laure Cometti për Francë info. Të shtunën në mëngjes, përkundër qëndrimit të qeverisë, deputetët e majtë, të Rassemblement National dhe një pjesë e makronistëve votuan pro një amendamenti që lejon përjashtimin e pjesshëm nga tatimet të pensioneve ushqimore për përfituesit, kryesisht gra.

Ndryshimi parashikon që kjo përjashtim të jetë i kufizuar deri në 4 000 euro për fëmijë dhe deri në 12 000 euro në vit. Në të njëjtën kohë, ai vendos tatim mbi ata që e paguajnë pensionin, por me një kompensim të pjesshëm – duke u lejuar shtimin e një gjysmë pjese tatimore në deklaratë.

Qeveria e ka kundërshtuar fort masën, duke paralajmëruar ndikime në bilancin fiskal dhe shtrembërime në sistemin e taksave. Megjithatë, koalicioni i përkohshëm mes të majtëve dhe të djathtëve ka arritur ta kalojë amendamentin, duke krijuar një precedent të rrallë kundër linjës së qeverisë.

Në qendër të debatit gjatë fundjavës është edhe e ashtuquajtura “taksë Zucman”, një propozim që synon krijimin e një takse minimale mbi pasuritë e mëdha, sidomos mbi pjesën që kalon 100 milionë euro. Sipas të majtës, kjo masë do të siguronte që “super të pasurit” të paguajnë të paktën 2% të vlerës së pasurisë së tyre.

Kjo taksë, e frymëzuar nga ekonomisti Gabriel Zucman, është kthyer në simbol të betejës për drejtësi fiskale në Francë, por është kundërshtuar ashpër nga qeveria dhe bizneset e mëdha që e shohin si pengesë për investimet.

Një tjetër vendim i rëndësishëm ishte votimi i “kontributit diferencial” për të ardhurat e larta. Deputetët e miratuan masën me 279 vota pro dhe vetëm 25 kundër, duke zgjatur vlefshmërinë e saj deri në momentin që deficiti publik të zbresë nën 3%.

Sipas këtij ligji, familjet me të ardhura mbi 250 000 euro në vit duhet të paguajnë një normë minimale tatimore prej 20%. Qeveria parashikon që kjo të sjellë në arkë rreth 1,5 miliardë euro vetëm gjatë vitit 2026.

Kryeministri Sébastien Lecornu u përpoq të ulte tonet duke bërë thirrje për “kompromise të arsyeshme” në parlament. Ai pranoi se “buxheti nuk është i përsosur” dhe ftoi deputetët “ta përmirësojnë atë me dialog dhe përgjegjësi”.

Lecornu e përshkroi këtë moment si “një revolucion të qetë parlamentar”, duke theksuar se qeveria është gati të përshtatë disa nisma për të siguruar shumicën e nevojshme.

Por sfida e tij politike mbetet e madhe, pasi socialistët kanë kërcënuar me një mocion mosbesimi në rast se propozimet e tyre për drejtësi sociale nuk merren parasysh.

Ndërkohë, agjencia e vlerësimit Moody’s ruajti notën e kreditit të Francës, por uli perspektivën ekonomike nga “e qëndrueshme” në “negative”. Kjo lëvizje vjen si paralajmërim për “rreziqet në rritje ndaj stabilitetit institucional dhe vonesat në reformat strukturore”.

Moody’s theksoi se menaxhimi i financave publike dhe dobësimi i besimit te qeveria përbëjnë faktorë që mund të ndikojnë në renditjen e ardhshme të Francës në tregjet ndërkombëtare.

Përballë presionit të brendshëm dhe vlerësimeve ndërkombëtare, qeveria franceze ndodhet në një moment vendimtar. Rezultati i votimeve të ardhshme mund të përcaktojë nëse buxheti i 2026 do të miratohet apo do të përfundojë me një krizë politike të re.

Nëse përplasjet vazhdojnë, Macron mund të detyrohet të përdorë përsëri nenin 49.3 të Kushtetutës, duke kaluar buxhetin pa votim, një akt që do të rizgjonte pakënaqësinë publike.

Tani, të gjitha sytë janë drejt Asamblesë, ku debati për taksat, drejtësinë sociale dhe shpenzimet publike pritet të përcaktojë balancën politike të muajve në vijim.

Ndaj Postimin: