Bisedimet e fundit që po zhvillohen në Arabinë Saudite kanë shërbyer si një sinjal i fortë për shtetet evropiane, veçanërisht për anëtarët e NATO-s, që të rrisin angazhimin e tyre në çështjet e sigurisë ndërkombëtare.
Gjatë një bisede telefonike mes Presidentit amerikan Donald Trump dhe Vladimir Putin, u shpreh një nevojë urgjente për fillimin e negociatave për paqen në Ukrainë. Ky takim, i cili nuk kishte pasur konsultime paraprake me aleatët evropianë, ka lënë shumë pyetje mbi rollet dhe përgjegjësitë e shteteve të BE-së në këtë proces.
Në një periudhë kohore të shkurtër pas bisedës Trump-Putin, takimi i ministrave të Jashtëm të SHBA dhe Rusisë në Riad synon të hapë rrugën për një takim të mundshëm mes dy presidentëve. Ndërkohë, SHBA kanë mbështetur deri tani Evropën në sigurimin e paqes, duke i lënë këto të fundit përballë nevojës për të marrë vendime të shpejta dhe të qëndrueshme.
Parisi
Në Paris, një takim i organizuar nga presidenti francez Emmanuel Macron ka pasur si qëllim dërgimin e një sinjali të fortë për Arabinë Saudite, duke u munduar të mbajë kontrollin e situatës para se situata të dilte nga duar. Krerët e shteteve dhe qeverive të BE-së, përfshirë Presidenten e Komisionit Ursula von der Leyen dhe Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s Mark Rutte, diskutuan mundësinë e ofrimit të garancive të sigurisë përmes një pakete të mundshme që do të përfshinte forcimin e Ukrainës dhe një angazhim më të madh për mbrojtjen vetjake.
Megjithatë, analizat e ekspertëve si Claudia Major sugjerojnë se ky takim mund të mbetet thjesht një simbol, me shumë elementë të hapur që do të kërkojnë më shumë kohë për t’u implementuar. Ajo vëren se është ende e paqartë nëse do të krijohet një paketë tërësore që do të dërgonte një sinjal të qartë për pjesëmarrësit e negociatave.
Në këtë kontekst, po ashtu duket se mungon një mesazh i fuqishëm për Donald Trumpin. Deri tani, ka pasur një shfaqje të gatishmërisë për të ofruar ndihmën e trupave tokësore, por shtetet evropiane janë të ndarë për këtë. Polonia ka refuzuar një angazhim të tillë, ndërsa Kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar se nuk është koha për të diskutuar angazhime të ushtarëve evropianë pa një mbështetje të plotë nga SHBA.
Një tjetër shqetësim ka të bëjë me financimin e mbrojtjes. Disa shtete të BE-së, përfshirë Itali, Spanjë dhe Belgjikë, nuk e kanë arritur ende kufirin e dy përqind të prodhimit të brendshëm bruto për mbrojtjen, dhe kjo ka krijuar pasiguri nëse këto shtete mund të mbështesin më tej angazhimet e kërkuara. Diskutimet për mundësinë e krijimit të një borxhi të përbashkët kanë hasur në kundërshtimin e disa shteteve të BE-së, përfshirë Gjermaninë.
Takimi i Parisit, siç duket, ka qenë një hap i ndërmjetëm në një proces të ngadalshëm dhe të pasigurt. BE po kërkon një kompromis, por kjo ngadalësi mund të jetë problematike në një situatë ku koha është thelbësore. Në Konferencën e Sigurisë së Mynihut, shumë vëzhgues theksuan nevojën për një veprim të shpejtë dhe strategjik, ndërsa Trump vazhdon të luajë në një skenë globale që po zhvillohet në kohë reale.
Nëse Trumpi nuk pranon të bashkëpunojë me Evropën dhe të vijojë me një qasje të pavarur, do të jetë sfidë e madhe për shtetet e NATO-s të jenë të gatshme të mbështesin Ukrainën në një luftë të vetme. Pasiguria rreth vendimeve që do të marrin evropianët në këtë drejtim mbetet e theksuar, dhe vetëm koha do të tregojë nëse ata janë të gatshëm të përballen me këtë sfidë të re.
