Bashkimi Evropian ka bërë thirrje për qetësi dhe bashkëpunim në mes të rritjes së tensioneve në veri të Kosovës, duke theksuar rëndësinë e uljes së tensioneve dhe përparimit në Dialogun Kosovë-Serbi.
Reagimet e fundit vijnë pas veprimeve të autoriteteve kosovare për mbylljen e institucioneve të mbështetura nga Serbia në këtë zonë, një çështje që ka shkaktuar reagime të shumta nga të dyja palët.
Një zëdhënës i Komisionit Evropian ka deklaruar për mediat se statusi i këtyre strukturave është pjesë e marrëveshjeve të Dialogut dhe se çdo vendim për to duhet të merret brenda këtij kuadri. “Bashkimi Evropian po ndjek nga afër veprimet më të fundit kundër strukturave të mbështetura nga Serbia në veri të Kosovës, veçanërisht ato që lidhen me zgjedhjet e përgjithshme,” theksoi ai.
Në deklaratën e tij, BE-ja paralajmëron autoritetet e Kosovës që të mos ndërmarrin hapa që cenojnë institucionet e shëndetësisë dhe arsimit në veri, duke i cilësuar ato si elementë të rëndësishëm të Marrëveshjeve të Dialogut. “Autoritetet kosovare duhet të respektojnë angazhimet e tyre ndaj Dialogut dhe të përmbahen nga veprime që mund të shkaktojnë përshkallëzime të mëtejshme,” thuhet më tej në komunikatën e zyrtarëve evropianë.
Në përfundimet e fundit të Këshillit të Bashkimit Evropian për zgjerimin, theksohet se masat e vendosura ndaj Kosovës në vitin 2023 do të hiqen gradualisht, në varësi të përpjekjeve të saj për të ulur tensionet. “Kosova dhe Serbia duhet të përmbahen nga veprimet e njëanshme dhe provokative që mund të çojnë në tensione dhe dhunë, si dhe të shmangin retorikën përçarëse,” paralajmëron BE-ja.
Përveç kësaj, Bashkimi Evropian ka nënvizuar se normalizimi i marrëdhënieve mes dy vendeve është një kusht i domosdoshëm për përparimin e tyre në rrugën evropiane. “Mosarritja e progresit në këtë drejtim do të rrezikojë humbjen e mundësive të rëndësishme për të dyja palët,” ka deklaruar BE-ja.
Në qershor të vitit 2023, BE-ja vendosi disa masa kufizuese ndaj Kosovës si përgjigje ndaj situatës së tensionuar në veri. Përfaqësuesit evropianë njoftuan se këto masa mund të zgjerohen ose zbatohen më gjerësisht, në varësi të qasjes së autoriteteve kosovare. “Spektri i masave është relativisht i gjerë dhe zbatimi i tyre do të jetë gradual,” tha zëdhënësi i BE-së, Peter Stano.
BE-ja gjithashtu ka ritheksuar rëndësinë e përpjekjeve të qëndrueshme për de-përshkallëzim, duke ftuar palët të angazhohen në dialog të hapur dhe konstruktiv. Kjo qasje, sipas BE-së, do të sigurojë stabilitet dhe përparim afatgjatë për të dyja vendet.
Në këtë kontekst, komuniteti ndërkombëtar po ndjek me shqetësim zhvillimet në rajon, duke apeluar për maturi dhe respektim të angazhimeve ndërkombëtare. Në fund të fundit, e ardhmja evropiane e Kosovës dhe Serbisë varet nga bashkëpunimi i tyre për zgjidhjen e sfidave të përbashkëta.
