Projektbuxheti i vitit 2026, me vlerë totale 8.8 miliardë euro, u paraqit në Kuvend si dokumenti më i rëndësishëm ekonomik i vitit, me fokus rritjen e pagave, pensioneve dhe investimeve publike.
Projektligji për Buxhetin e Shtetit për vitin 2026 është prezantuar në seancë plenare, duke vënë në dispozicion 886 miliardë lekë për një sërë sektorësh kyç si shëndetësia, arsimi, pensionet, bujqësia, mbështetja sociale, infrastruktura, drejtësia dhe detyrimet ndaj NATO-s. Ministri i Financave, Petrit Malaj, theksoi se ky është një buxhet rritjeje, i cili sjell më shumë të ardhura dhe më shumë shpenzime krahasuar me një vit më parë.
Sipas ministrit, të ardhurat për vitin 2026 pritet të arrijnë në 823.1 miliardë lekë, një rritje prej 52.9 miliardë lekësh nga viti aktual. Në të njëjtën kohë, shpenzimet buxhetore janë planifikuar në 886.8 miliardë lekë, rreth 55 miliardë lekë më shumë se në vitin 2025, duke shënuar një zgjerim prej afro 550 milionë euro.
Një nga risitë kryesore është formula e re e rritjes së pensioneve, e cila parashikon bonuse mujore. Për këto bonuse janë dedikuar 100 milionë euro, ndërsa 16.5 milionë euro të tjera janë planifikuar për indeksimin vjetor. Malaj deklaroi se në fund të vitit, pensionistët do të marrin bonusin e fundvitit, ndërsa nga janari 2026 nis rritja e përmuajshme e pensioneve.
Me këtë reformë, pensioni urban me vite të plota pritet të arrijë në 40 mijë lekë, pensioni urban i pjesshëm do të kapë mesatarisht 22 mijë lekë, ndërsa pensionet rurale dhe familjare do të shkojnë deri në 18 mijë lekë. Pensioni i invaliditetit do të ngjitet në 30 mijë lekë, një rritje e konsiderueshme krahasuar me shifrat aktuale.
Investimet publike për vitin 2026 do të prekin nivelin e 1.8 miliardë eurove, duke përfshirë 50 milionë euro për projektin e rindërtimit që vijon ende dhe 68 milionë euro financime të pritshme në kuadër të planit të rritjes së BE-së. Për vitin 2025, investimet ishin të planifikuara në 1.6 miliardë euro.
Ministri Malaj e përshkroi buxhetin si një kontratë të drejtpërdrejtë me qytetarët, e cila reflekton premtimet elektorale dhe synon përgatitjen e vendit për integrimin në Bashkimin Europian. Ai nënvizoi se ky dokument nuk është vetëm një plan financiar, por arkitektura e objektivave strategjike të qeverisë për periudhën 2025–2029.
Të ardhurat pritet të rriten përmes zhvillimit ekonomik, performancës së turizmit dhe administrimit më të mirë fiskal. Rritja ekonomike për këtë vit parashikohet në 3.9%, dhe për periudhën 2026–2028, qeveria synon një ritëm mesatar prej 4%.
Sa i përket borxhit publik, ai pritet të arrijë në 14.9 miliardë euro gjatë vitit 2026, nga 14.2 miliardë euro që është parashikuar për këtë vit. Për herë të parë parashikohet indeksimi i pagave të administratës me 2.5%, ndërsa paga minimale do të rritet në 50 mijë lekë nga janari 2026 dhe do të shkojë në 60 mijë lekë brenda vitit 2028.
Projektbuxheti i ri vjen në një atmosferë politike të tensionuar, ndërsa debati parlamentar u shoqërua me kundërshtime të forta nga opozita lidhur me prioritetet e qeverisë dhe mënyrën e menaxhimit të fondeve publike.
