Nga dritat e makinave të lojërave të fatit dhe kuzhinës gourmet, te dyshimet për pastrim parash për Kartelin e Sinaloas.
Qeveria e Donald Trump ka goditur këtë javë zemrën e financave të organizatës kriminale që kontrollohet nga trashëgimtarët e Joaquín El Chapo Guzmán dhe Ismael El Mayo Zambada. Departamenti Amerikan i Thesarit ka bllokuar perandorinë e bizneseve të familjes shqiptare Hysa dhe rreth dhjetëra kazinove për pastrim të dyshuar parash në favor të bandës.
Raporti i fundit i Zyrës së Krimeve Financiare (FinCEN) shpjegon një rrjet të ndërlikuar që përfshin kompani fasadë, transferta miliona dollarëshe jashtë vendit dhe pagesa për kartelin përmes këtyre kazinove.
Ajo që dukej një histori suksesi me bare, kazino, restorante luksoze, kompani energjie dhe tregtare veshjesh, është shndërruar në një makth. Familja shqiptare Hysa dhe 20 prej kompanive të tyre janë tashmë në shënjestër të SHBA-së, në kuadër të ofensivës financiare të Trump kundër karteleve meksikane.
“Grupi i krimit të organizuar Hysa, i përbërë nga Luftari, Arbeni, Ramizi, Fatosi dhe Fabjoni, ka përdorur ndikimin e tyre përmes investimeve dhe bizneseve të ndryshme në Meksikë për të larë paratë e trafikut të drogës. Besohet se ky grup operon me pëlqimin e Kartelit të Sinaloas,” tha Thesari.
Si pasojë, administrata Trump ka bllokuar financiarisht gjashtë anëtarë të familjes Hysa, bashkëpunëtorin e tyre meksikan Gilberto López dhe rreth 20 kompani në Meksikë, Kanada dhe Poloni.
Sipas hetimit të SHBA-së, 57-vjeçari Luftar Hysa është një nga shtyllat kryesore të organizatës, duke udhëtuar vazhdimisht mes Meksikës dhe Kanadasë. Një figurë tjetër kyçe në kontrabandën e sasive të mëdha të parave në dorë, sipas Thesarit, është Arben Hysa, pronar dhe drejtor i disa kompanive të korporatës. Po ashtu, autoritetet amerikane theksojnë se Fatos dhe Fabjon Hysa kanë qenë të përfshirë në përdorimin e një entiteti me bazë në Evropë për t’u pasuruar përmes pastrimit të fondeve të paligjshme që u përkisnin trafikantëve të drogës.
Pas hetimeve, Thesari njoftoi ngrirjen e të gjitha aseteve të individëve dhe kompanive të përmendura në SHBA dhe ndaloi qytetarët amerikanë të kryenin transaksione me to.
Nuk është hera e parë që hija e narkotrafikut bie mbi bizneset e Hysëve. Edhe pse familja mban profil të ulët, në shtator 2022 Luftar Hysa botoi një deklaratë ku mbronte veten kundër akuzave për lidhje me Kartelin e Sinaloas, veçanërisht me El Mayo Zambada. Ai mohoi çdo lidhje me aktivitete të paligjshme. Inxhinieri dhe biznesmeni tha se kur emigroi në Meksikë në vitin 2004, kërkonte vetëm të dilte nga kriza e vendit të tij:
“Unë, Luftar Ali Hysa, asnjëherë i dënuar, asnjëherë i proceduar, asnjëherë i arrestuar, deklaroj se nuk kam pasur asnjë problem me drejtësinë në jetën time. Të gjitha problemet që kam pasur në jetë kanë qenë me padrejtësinë,” deklaroi ai.
Tre vite më parë, Luftar Hysa bëri një mbrojtje të fortë për ligjshmërinë e bizneseve të tij. Ai tregoi një jetë me sfida, emigrim dhe diskriminim.
“Ditën kur ika nga Shqipëria, synimi im i vetëm ishte t’i ikja varfërisë për veten dhe familjen time, dhe të kërkoja mundësi të reja zhvillimi. Gjithmonë kam mbrojtur me krenari kombësinë time. Me të njëjtën krenari dua të theksoj se në kompanitë që unë dhe vëllai im kemi krijuar, punësojmë më shumë se 1.500 persona vetëm në Meksikë,” tha ai.
Ai po ashtu tregoi udhëtimin e tij nga Shqipëria drejt Afrikës së Jugut e pastaj në Peru, derisa mbërriti në Meksikë në 2004.
“Nuk është hera e parë që më sulmojnë, është konkurrenca që më sulmon. Janë fjalë të liga. Nuk e njoh Ismael El Mayo, kurrë s’e kam parë. Aftësitë e mia janë karizma dhe aftësia për të bërë biznes,” u shpreh ai.
Familja Hysa është sërish në qendër të akuzave për lidhje të dyshuara me narkotrafikun. SHBA thotë se klani Hysa ka ngritur një sistem të ndërlikuar për pastrimin e parave të Kartelit të Sinaloas përmes kazinove, restoranteve dhe kompanive fasadë. Sipas OFAC, ky model ka forcuar bandën, që deri para pak vitesh drejtohej nga El Chapo.
Mes kompanive të sanksionuara janë Bliri; Cucina Del Porto; Diversiones Los Mochis; El Arte de Cocinas y Beber; Entretenimiento Villahermosa; Entretenimiento y Espectáculos; Grupo Internacional Canhysamex; H Hidrocarburos Hysa Forwarders; LH Pro-Gaming; Procesadora de Alimentos HS; Rosetta Gaming; Hysa Holdings, e të tjera. Rrjeti i tyre shtrihet në Nuevo León, Sinaloa, Sonora dhe Baja California.
El Mayo dhe lidhja meksikano-shqiptare
Dyshimet për pastrim parash përmes kazinove dhe investimeve imobiliare nuk janë të reja. Në 2023, kompania Procesadora de Alimentos HS — një nga ato të listuara nga OFAC — kishte marrë leje për shitjen dhe konsumin e alkoolit në restorantin Ochuna, brenda kazinosë Midas, një prej kazinove të akuzuara për pastrim parash.
Sipas ekspertëve, lidhjet e klaneve shqiptare me Kartelin e Sinaloas vijnë përmes El Mayo-s. Grupet shqiptare operojnë në portet kryesore të Evropës dhe pastrojnë fitimet e tyre përmes projekteve ndërtimore, komplekseve turistike dhe pasurive të paluajtshme.
“Për organizatat meksikane ka qenë një biznes i leverdishëm të krijonin aleanca me këto klane, sepse jo vetëm ishin blerësit kryesorë të drogës për Evropë, por edhe i ndihmonin me pastrimin e parave,” thotë një ekspert. Sipas tij, individë të familjes Hysa mund të jenë pjesë e një rrjeti më të gjerë kriminal.
Ai shton se investimet në kazino janë metoda e preferuar e kartelit, sepse këto biznese raportojnë shumë më pak sesa lëvizin realisht. Hetimet e OFAC zbuluan transaksione të dyshimta, përfshirë dy milionë dollarë të paguar drejt Kartelit të Sinaloas.
‘Modus operandi’ i kazinove
FinCEN ka vënë nën hetim 10 kazino në Meksikë për pastrim parash. Dokumentet përshkruajnë se si kazinotë Midas, Emine, Mirage, Palermo dhe Skampa kanë lehtësuar pastrimin e më shumë se dy milionë dollarëve midis viteve 2017 dhe 2024.
Sanksionet u bënë publike një ditë pas bllokimit të llogarive të 13 kazinove kombëtare. Hetimet zbuluan depozita të vogla të ndara, lëvizje ndërkombëtare parash dhe përdorim të platformave digjitale jo të monitoruara.
FinCEN shpjegon se drejtues të kazinosë Midas jepnin çdo muaj shuma të mëdha parash drejt kartelit në bazë të një marrëveshjeje të përhershme. Filialet e tjera në Agua Prieta, Guamúchil, Los Mochis, Mazatlán, Rosarito dhe Villahermosa ndiqnin të njëjtin model.
Urdhrat e kartelit ishin të qartë: jo më shumë se dy depozita në ditë, secila nën 90.000 pesos (4.354 dollarë), dhe jo depozita ditë pas dite, për të shmangur bllokimet.
Në disa raste, një drejtues i lartë i kartelit vinte vetë të merrte paratë fizikisht.
“Si provë, drejtuesit e kazinosë përdornin më shumë se 30 llogari bankare për të bërë pagesat në para të gatshme,” thuhet në dokument.
