INVESTIGIM: “Kush përfiton nga lodhja jonë?”

Në një rajon ku varfëria, emigrimi dhe pasiguria shndërrohen në norma, dikush përfiton nga rraskapitja e shoqërisë. Lodhja jonë nuk është rastësi, por strategji që ushqen pushtet, korrupsion dhe pasuri në duart e pak vetave.

Në marrëdhëniet e brishta mes Shqipërisë dhe Greqisë, është ndërtuar një sistem i heshtur përfitimi ku punëtori shqiptar paguan me djersë, ndërsa elitat në të dy anët e kufirit grumbullojnë fitime. Politikanët, në vend që të garantojnë dinjitet e barazi, ruajnë varësinë për të kontrolluar votën dhe për të shuar revoltën.

Në Tiranë, qeveritë ndërrohen, por skema mbetet e njëjtë: sa më shumë shqiptarë largohen, aq më pak presion ka për ndryshim. Emigracioni zbut shifrat e papunësisë dhe fsheh dështimin e politikave zhvillimore. Në Athinë, nga ana tjetër, ekonomia bujqësore dhe ndërtimi mbijetojnë falë punës së lirë nga shqiptarët, që shpesh trajtohen si “të padukshëm”.

Kjo varësi e ndërsjellë është e pabarabartë: njëra palë fiton nga puna, tjetra nga dërgesat e emigrantëve. Askush nuk ka interes ta ndryshojë, sepse sistemi i varfërisë është bërë burim i qëndrueshëm fuqie për ata që sundojnë. Sa herë që populli lodhet, pushteti forcohet.

Nën këtë lojë ekonomike lulëzojnë edhe strukturat e errëta: tregu informal, pastrimi i parave dhe korrupsioni. Në jug të Shqipërisë, një pjesë e ekonomisë jeton në zonën gri, ku fitimi nuk njeh ligj dhe ku politika mbyll sytë për aq kohë sa qarkullojnë para.

Elitat politike të të dy vendeve përdorin nacionalizmin si perde tymi. Kur skandalet dalin në pah, flitet për “miqësi historike” ose “rrezik kombëtar”. Kështu, patriotizmi kthehet në mjet për të zhvendosur vëmendjen nga varfëria reale dhe pabarazia e thellë.

As BE-ja nuk është e pafajshme në këtë lojë. Procesi i integrimit është shndërruar në një rrugë pa fund ku burokracitë europiane përfitojnë nga varësia e vendeve kandidate. Fondet kalojnë nëpër projekte, konsulenca e seminare, por shumë pak arrijnë te njerëzit që kanë nevojë për punë, arsim e siguri.

Media luan rolin e zërit të pushtetit, jo të popullit. Në vend që të analizojë shkaqet e lodhjes shoqërore, ajo ushqen propagandën e radhës. Një lajm për “bashkëpunim ekonomik” mbulon mijëra histori njerëzish të harruar, që jetojnë mes pasigurisë dhe mungesës së shpresës.

Përfituesit e lodhjes sonë janë të njëjtët që flasin për stabilitet, por mbjellin pasiguri. Ata jetojnë me tensionin tonë, pasurohen me varfërinë tonë dhe sundojnë me heshtjen tonë. Sa herë që një qytetar humb besimin, një oligark fiton më shumë fuqi.

Lodhja jonë nuk është natyrale, është e prodhuar. Dhe për ta ndryshuar, duhet prishur rregulli i heshtjes që mban në këmbë këtë sistem fitimprurës. Sepse sa kohë që populli mban supet e lodhura, dikush tjetër i numëron fitimet me buzëqeshje.

Burimet për artikullin

Burime zyrtare dhe referenca

1) Raporte ekonomike dhe demografike

2) Politika dhe marrëdhëniet shqiptaro–greke

3) Punësimi, varfëria dhe tregu informal

4) Media dhe analiza sociale

5) Studime dhe qendra kërkimore

Ndaj Postimin: