Donald Trumpi zhvilloi bisedime të tensionuara me Benjamin Netanyahun për një marrëveshje që do të ndalojë luftën në Gaza, mes presionit në rritje ndërkombëtar.
Presidenti amerikan Donald Trump ka intensifikuar presionin mbi kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu për të pranuar një plan paqeje që synon t’i japë fund luftës shkatërrimtare në Gaza. Bisedimet u zhvilluan mes akuzave për sulmin izraelit në Katar, i cili vrau një ushtar katarian dhe rrezikoi procesin e ndërmjetësimit.
Netanyahu, gjatë fjalimit në Kombet e Bashkuara, këmbënguli se Izraeli do të “përfundojë punën” në Gaza, ndërsa dhjetëra delegacione u larguan në shenjë proteste. Ky qëndrim i ashpër u përplas me paralajmërimin e Trump se Izraeli nuk mund të ndërmarrë hapa unilateralë si aneksimi i Bregut Perëndimor.
Gjatë një bisede telefonike me Trumpin dhe kryeministrin e Katarit, Netanyahu shprehu “pendesë të thellë” për viktimat në Doha dhe siguroi se një incident i tillë nuk do të përsëritej. Kjo deklaratë shihet si përpjekje për të ruajtur një kanal diplomatik të rëndësishëm.
Megjithatë, Trumpi mbeti optimist duke theksuar se “për herë të parë ka një mundësi reale për madhështi në Lindjen e Mesme”. Ai publikoi në rrjetin Truth Social se të gjitha palët janë “gati për diçka historike”.
Plani amerikan, i prezantuar gjatë Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, parashikon një tërheqje graduale të forcave izraelite nga Gaza, që do të zëvendësohen nga trupa stabilizuese të vendeve arabe fqinje. Ndërkohë, administrimi i përkohshëm i enklavës do të bëhet nga një komitet palestinez nën mbikëqyrjen ndërkombëtare.
Sipas draftit, Hamasi nuk do të ketë rol në qeverisjen e Gazës, ndërsa nuk do të ketë dëbime të detyruara të palestinezëve. OKB-ja do të marrë përsipër shpërndarjen e ndihmave humanitare, në një kohë kur mijëra familje jetojnë në kushte të mjerueshme.
Shumë vende, përfshirë Arabinë Saudite dhe Francën, kanë sugjeruar reforma shtesë, ndërsa Shtëpia e Bardhë theksoi se kompromisi kërkon lëshime nga të dyja palët. Zëdhënësja Karoline Leavitt deklaroi se “të gjithë do të largohen nga tryeza pak të pakënaqur, por ky është çmimi i paqes”.
Ekspertët paralajmërojnë se pa praninë e Hamasit në tryezë, armëpushimi mbetet i vështirë për t’u realizuar. Yossi Mekelberg nga “Chatham House” tha se marrëveshja “është si një martesë, ku duhet pëlqimi i të dyja palëve”.
Nga ana e saj, Hamas kërkon lirimin e pengjeve vetëm në këmbim të një armëpushimi të qëndrueshëm dhe tërheqjes së plotë izraelite nga Gaza. Aktualisht, besohet se rreth 48 pengje ndodhen ende në enklavë, ndër ta vetëm 20 gjallë.
Familjet e pengjeve, të përfaqësuara nga Forumi i Pengjeve dhe të Zhdukurve, deklaruan se nuk kanë marrë ndonjë propozim të ri pas ndërprerjes së negociatave nga sulmi izraelit në Doha.
Lufta ka shkaktuar pasoja katastrofike: mbi 66 mijë palestinezë të vrarë, përfshirë mijëra fëmijë, dhe pjesa më e madhe e Gazës e shkatërruar. Sulmet e Hamasit të 7 tetorit 2023, që morën 1.200 jetë dhe sollën rrëmbimin e 250 personave, mbeten pika e errët që ndezi spiralen e dhunës së re.
Trump dhe administrata amerikane po përpiqen të imponojnë një marrëveshje që, sipas tyre, do të mund të hapte një kapitull të ri historik për Lindjen e Mesme, edhe pse rruga drejt paqes duket ende e mbushur me pengesa.
