Donald Trump zhvillon takime vendimtare me Benjamin Netanyahun në Uashington për të shtyrë përpara një marrëveshje paqeje që synon t’i japë fund luftës në Gaza.
Qeveria izraelite është përballur kohët e fundit me presione në rritje nga presidenti amerikan, i cili ka paralajmëruar se nuk do të lejojë aneksimin e Bregut Perëndimor. Trump shfaqi pakënaqësi të rrallë edhe për sulmin ndaj zyrtarëve të Hamasit në Katar, një vend që ka shërbyer si ndërmjetës kyç në bisedime.
Megjithëse kryeministri Netanyahu në fjalimin e tij në Kombet e Bashkuara premtoi se Izraeli do ta “përfundojë punën” në Gaza, duke shkaktuar largimin e shumë delegacioneve nga salla, Trump vazhdon të shprehet optimist për një armëpushim të mundshëm. Në një postim në Truth Social ai deklaroi se “ka një shans real për madhështi në Lindjen e Mesme” dhe se “të gjithë janë gati për diçka historike.”
Plani i paqes u prezantua fillimisht javën e kaluar në takimet me udhëheqësit arabë gjatë Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së. Burime diplomatike thanë se propozimi u prit pozitivisht nga shumica e vendeve arabe, megjithëse nuk dihet ende nëse Hamas e ka parë planin. Sipas tyre, dokumenti pritet të pësojë ndryshime gjatë negociatave.
Plani amerikan parashikon tërheqjen graduale të ushtrisë izraelite nga Gaza dhe ngritjen e një force stabilizuese të përbërë nga trupa të vendeve arabe fqinje. Kjo forcë do të marrë përgjegjësinë për sigurinë, ndërsa në fazën kalimtare qeverisja e Gazës do të ndahet mes një komiteti palestinez dhe një organi ndërkombëtar mbikëqyrës.
Një element i rëndësishëm është përjashtimi i Hamasit nga administrimi i Gazës dhe dorëzimi i armëve. Dokumenti përcakton gjithashtu se nuk do të ketë zhvendosje të detyruar të palestinezëve dhe se ndihma humanitare do të shpërndahet nga OKB-ja. Ende nuk është qartësuar roli i Fondacionit Humanitar të Gazës dhe i Autoritetit Palestinez në këtë strukturë.
Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, tha për “Fox News” se marrëveshja do të kërkojë lëshime nga të dyja palët dhe se askush nuk do të dalë plotësisht i kënaqur. Trump dhe Netanyahu pritet të takohen në Zyrën Ovale, ku pas bisedimeve do të mbajnë një konferencë për shtyp.
Eksperti Yossi Mekelberg nga “Chatham House” theksoi se administrata amerikane duket e vendosur ta mbyllë konfliktin dhe do të përdorë mjetet e saj të presionit ndaj Netanyahut. Ai shtoi se një armëpushim nuk mund të realizohet pa praninë e Hamasit në tavolinën e negociatave, megjithëse kjo organizatë ndodhet në një pozitë të dobët.
Hamasi ka deklaruar se do të lirojë pengjet vetëm në këmbim të një armëpushimi të qëndrueshëm dhe tërheqjes izraelite nga Gaza. Aktualisht mendohet se 48 pengje mbahen ende në territorin palestinez, prej të cilëve vetëm 20 besohet të jenë gjallë.
Brigadat Ezzedin al-Kassam thanë se kanë humbur kontaktin me dy prej të burgosurve për shkak të operacioneve izraelite. Forumet e familjeve të pengjeve po bashkëpunojnë me autoritetet për të verifikuar pretendimet e Hamasit, duke kërkuar gjithashtu një zgjidhje urgjente për kthimin e të afërmve të tyre.
Kujtojmë se më 7 tetor 2023, Hamasi kreu një sulm të përgjakshëm në Izrael duke vrarë rreth 1,200 persona dhe duke marrë peng afro 250 të tjerë. Si pasojë e ofensivës izraelite që pasoi, mbi 66,000 palestinezë janë vrarë në Gaza, mes tyre mijëra fëmijë, ndërsa pjesa më e madhe e enklavës është shkatërruar.
Në këtë klimë tensioni, shpresa për një marrëveshje mbetet e brishtë, por presioni ndërkombëtar është më i madh se kurrë për t’i dhënë fund një prej kapitujve më të përgjakshëm të konfliktit izraelito-palestinez.
