Aksioni i fundit në Pogradec nxjerr zbuluar paaftësinë e qeverisë për të parandaluar zaptimin e hapësirave publike, ndërsa qytetarët vuajnë prej vitesh nga abuzimi i pandëshkuar.
Shembja e gardheve në Pogradec është paraqitur si sukses nga qeveria, por në fakt është dëshmi e një realiteti të hidhur: hapësirat publike janë zaptuar për vite të tëra, ndërsa institucionet kanë mbyllur sytë. Banorët e kateve të para i shndërruan trotuaret dhe hapësirat e përbashkëta në oborre private, duke i kthyer qytetet në çifligje të vogla të individëve të privilegjuar.
Kryeministri Edi Rama publikoi me krenari pamjet e aksionit, por nuk dha asnjë shpjegim se pse këto ndërtime të paligjshme u toleruan për kaq kohë. Qeveria i kujtohet vetëm pas shumë vitesh të ndërhyjë, duke e përdorur spektaklin e shembjeve si propagandë, ndërkohë që përgjegjësit për abuzimet kalojnë pa u ndëshkuar.
Abuzimi me hapësirat publike nuk është thjesht problem i Pogradecit. Ai është bërë fenomen kombëtar, ku një pjesë e qytetarëve marrin me forcë atë që u takon të gjithëve, ndërsa pushteti vendor dhe qendror heshtin për shkak të klientelizmit dhe korrupsionit. Vetëm kur kamerat janë të pranishme, qeveria kujtohet të veprojë.
Qytetarët ndihen të mashtruar. Ata kanë parë prej vitesh sesi hapësirat e gjelbëruara, trotuaret dhe vendet e lojërave për fëmijët janë zënë nga të fortët apo të lidhurit me pushtetin. Tani, në vend që të ketë përgjegjësi për ata që kanë lejuar këtë degradim urban, qeveria shfaqet si shpëtimtare.
Shembjet mund të duken si rikthim i ligjit, por në thelb ato tregojnë një sistem të kalbur ku ligji zbatohet vetëm me fushata sporadike. Qytetarët e zakonshëm janë dëmtuar për vite me radhë, ndërsa përfituesit e abuzimeve kanë jetuar të qetë.
Nëse qeveria vërtet do të mbronte hapësirën publike, do të ndërhynte herët, do të ndëshkonte fajtorët dhe do të garantonte që ky skandal të mos përsëritej. Por për sa kohë aksionet shërbejnë vetëm për të mbushur rrjetet sociale të kryeministrit, qytetet do të mbeten peng i korrupsionit dhe indiferencës institucionale.
Aksioni i Pogradecit nuk është triumf i ligjit, por një kujtesë e dhimbshme se qeveria e kujtohet për qytetarët vetëm kur i duhen imazhe për propagandë. Ndërsa hapësirat publike, të rrënuara dhe të zaptuara, tregojnë qartë kush fiton dhe kush humbet nga ky sistem i padrejtë.
