Një raport i Bankës Botërore tregon se në Shqipëri papunësia është më e lartë tek personat me arsim të mesëm, ndryshe nga pjesa tjetër e rajonit.
Ndryshe nga prirja e përgjithshme në Ballkanin Perëndimor, ku papunësia më e madhe prek ata me arsim të ulët, Shqipëria del si përjashtim. Një raport i fundit i Bankës Botërore dhe Institutit të Vjenës për tregun e punës tregon se vendi ynë regjistron normat më të larta të papunësisë pikërisht tek individët me arsim të mesëm.
Dokumenti thekson se, si në rajon ashtu edhe në Bashkimin Europian, niveli i lartë i arsimimit lidhet zakonisht me norma më të ulëta papunësie. Por, diferencat sipas grupeve arsimore ndryshojnë. Për ata me arsim të ulët, hendeku i papunësisë mes Ballkanit Perëndimor dhe BE-së është i vogël, vetëm 2.5 pikë përqindje. Ky diferencim rritet ndjeshëm tek individët me arsim të mesëm, duke arritur 6.1 pikë përqindje, dhe 4.2 pikë përqindje për ata me arsim të lartë.
Të dhënat tregojnë se gjatë vitit 2023, papunësia ra në të tre grupet arsimore në Shqipëri, me rënien më të madhe prej 1 pikë përqindje tek individët me arsim të mesëm. Kjo bie ndesh me përvojën e disa vendeve të tjera të rajonit, ku grupet me arsim të ulët patën përmirësimin më të madh.
Raporti veçon se në Bosnje dhe Hercegovinë si edhe në Maqedoninë e Veriut, rënia më e madhe e papunësisë u regjistrua tek ata me arsim të ulët. Në Serbi dhe Kosovë, përmirësimi më i madh u shënua tek individët me arsim të mesëm, ndërsa në Shqipëri dhe Mal të Zi, ulja më e madhe ndodhi tek ata me arsim të lartë.
Në vendet e BE-së nuk dallohet një model unik, por në përgjithësi personat me arsim të ulët patën rënien më të madhe të papunësisë krahasuar me dy grupet e tjera. Kjo tregon se faktorët ekonomikë dhe strukturat e tregut të punës ndryshojnë ndjeshëm nga një vend në tjetrin.
Këto dallime nënvizojnë se, edhe pse arsimi i lartë mbetet një mburojë kundër papunësisë, struktura e tregut të punës në Shqipëri ka specifika të veçanta që kërkojnë analiza më të thelluara për të kuptuar shkaqet dhe për të orientuar politikat e punësimit.
