Industria e turizmit në Greqi po kërkon me ngulm stafin e nevojshëm për sezonin veror, por masat e rrepta ndaj emigrantëve po pengojnë zgjidhjen e krizës dhe po rritin mungesën e punëtorëve në këtë sektor kyç.
Sektori i turizmit në Greqi po përballet me një krizë serioze mungese stafesh, duke i detyruar pronarët e bizneseve të kërkojnë ndihmë në mënyra të pazakonta. Matina, pronare e një butiku në ishullin Tinos, tregon me dëshpërim se do të ishte e gatshme të bënte pelegrinazh në kishën e Megalokarit vetëm për të gjetur një punonjës të përshtatshëm për sezonin e ardhshëm.
Pelegrinazhi i famshëm që zhvillohet çdo vit më 15 gusht në Tinos simbolizon shpresën e banorëve dhe vizitorëve, por për Matinën ky ritual ka marrë një kuptim më pragmatik, pasi mungesa e stafit i vështirëson funksionimin e biznesit gjatë periudhës më të rëndësishme turistike.
Edhe pse pagat në Tinos janë më të larta krahasuar me kryeqytetin, dhe pronarja ofron akomodim për punonjësit, gjetja e stafit po bëhet gjithnjë e më e vështirë. Në pothuajse çdo cep të ishullit shihen tabela që kërkojnë punonjës, duke dëshmuar problemin e thellë në të gjithë sektorin.
Në dyqanin e bizhuterive pranë butikut të Matinës, një punonjëse nga Gjeorgjia, e emëruar Tamar, tregon vështirësitë që ka me gjuhën greke dhe nevojën për ndihmë nga shefi i saj për të kuptuar klientët grekë. Megjithatë, ajo përfaqëson një rast pozitiv të punonjësve të huaj që punojnë ligjërisht në Greqi për sezonin veror.
Greqia ka nënshkruar marrëveshje pranverën e kaluar me vende si Armenia, Gjeorgjia, Moldova, India, Filipinet dhe Vietnami, me synimin për të sjellë 40,000 punëtorë të huaj në mënyrë të rregullt. Por, zbatimi i këtyre marrëveshjeve po ecën ngadalë dhe në disa raste pa rezultate.
Burokracia e ndërlikuar, mungesa e stafit në konsullata dhe kushtet jo tërheqëse bëjnë që shumë prej ofertave të mbeten të pazbatuara. Ndaj, hotelierët në të gjithë Greqinë vazhdojnë të kërkojnë punonjës për role të ndryshme si recepsionistë, pastrues, kamerierë dhe kuzhinierë.
Sipas Shoqatës Greke të Hoteleve, mungesa në këtë sektor kap shifrën alarmante prej 60,000 punëtorësh. Kjo krizë është trashëguar nga pasojat e pandemisë së COVID-19, kur shumë punonjës të industrisë së turizmit u larguan dhe nuk u kthyen më.
Jorgos Hosoglu, President i Federatës Panhelenike të Punëtorëve të Ushqimit dhe Turizmit, thekson se sezonaliteti i turizmit dhe periudha e shkurtër e përfitimeve nga papunësia e bëjnë të vështirë mbijetesën për punonjësit gjatë periudhës jashtë sezonit.
Një tjetër problem është largimi i të rinjve grekë drejt vendeve më të zhvilluara të Evropës Veriore, madje edhe deri në Islandë, si dhe ndryshimi i profilit të punëtorëve emigrantë, përfshirë edhe shqiptarët që dikur përbënin një forcë të konsiderueshme pune në Greqi.
Ekonomia greke ka qenë historikisht e varur nga emigrantët, sidomos nga Shqipëria, që nga vitet 1990. Megjithatë, pas krizës ekonomike dhe më vonë pandemisë, kjo lidhje u dobësua, ndërkohë që vende të tjera ofruan kushte më të mira punësimi dhe migrimi për punëtorët emigrantë.
Duke marrë parasysh nevojat e industrive kyçe si turizmi, bujqësia dhe ndërtimi, Greqia ka nevojë urgjente për dhjetëra mijëra punëtorë të huaj, por masa të ashpra migracioni po pengojnë plotësimin e këtyre boshllëqeve.
Qeveria e kryeministrit Kyriakos Mitsotakis ka adoptuar një qasje të fortë anti-migracion, duke synuar të fitojë mbështetje politike nga krahët e djathtë, ndërsa pengon zgjatjen e lejeve të qëndrimit për emigrantët ligjorë.
Ish-Ministri i Migracionit, Makis Voridis, ka ndikuar në ashpërsimin e politikave ndaj emigrantëve, duke e “ngrirë” procesin e zgjatjeve të lejeve të qëndrimit, gjë që ndikon rëndë mbi emigrantët që jetojnë prej vitesh në Greqi.
Ministri aktual, Thanos Plevris, ka vijuar me ashpërsimin e ligjit për azilin, duke përqendruar politikat tek riatdhesimi i emigrantëve të paligjshëm dhe duke propozuar dënime me burg për ata që refuzojnë kthimin në vendet e tyre.
Në një takim të Ministrave të Brendshëm të BE-së në Kopenhagen, Plevris deklaroi se Greqia nuk mund të përballojë fluksin e rritur të migrantëve, sidomos atyre që vijnë përmes Libisë dhe ishullit të Kretës.
Ligji i ri parashikon dënime nga dy deri në pesë vjet burg për azilkërkuesit që nuk largohen vullnetarisht, ndërsa ministri përcaktoi zgjedhjen për emigrantët në Greqi: “Burg ose kthim”.
Kjo qasje e fortë dhe e pamëshirshme në politikën migratore rrit ndjeshëm sfidat për ekonominë greke, duke thelluar krizën e mungesës së fuqisë punëtore në sektorët kyç të turizmit dhe ndërtimit.
Në mënyrë që të adresohen problemet e thella të tregut të punës dhe të ruhet zhvillimi ekonomik, Greqia duhet të rishikojë politikat e saj migratore duke krijuar lehtësira dhe stimuj për punëtorët e huaj ligjorë, që janë një pjesë e domosdoshme e forcës punëtore të vendit.
