Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) ka lënë të pandryshuar parashikimin për rritjen e Bruto Produktit të Brendshëm (PBB) të Shqipërisë në 3.7% për vitin 2025, duke ruajtur pritshmëritë e saj të shtatorit 2024.
Sipas raportit të publikuar, ky ritëm rritjeje do të vijojë, por sfidat e importeve më të larta dhe rritja e deficitit të llogarisë korrente mund të ndikojnë negativisht në perspektivën ekonomike.
Rritja e PBB-së në Shqipëri për vitet 2025 dhe 2026 është përcaktuar si negative, për shkak të faktorëve të brendshëm dhe të jashtëm. Kërkesa më e ulët nga partnerët tregtarë dhe ecuria e dobët e investimeve publike janë disa nga arsyet kryesore për këtë rishikim. Sipas BERZH, rritja e ekonomisë në Ballkanin Perëndimor do të mbetet e qëndrueshme, me një rritje prej 3.6% në 2025 dhe 2026, por ndikimet e krizës globale kanë ndikuar në këtë parashikim.
Ndërsa rritja në rajon mbetet në nivele të qëndrueshme, BERZH ka theksuar se ndikimi i kërkesës më të ulët në Europën Qendrore dhe shtetet baltike, si dhe pasiguria ekonomike në vendet juglindore të Bashkimit Europian, ka sjellë një rishikim të parashikimeve për të gjithë rajonin. Kjo situatë është një reflektim i kërkesës së dobët nga jashtë dhe i sfidave të brendshme të ekonomive të disa shteteve, duke përfshirë dhe Shqipërinë.
Kryesisht, ndikimet negative janë të dukshme në sektorët që mbështeten në kërkesën e jashtme dhe investimet publike. Kjo do të ndikojë në ecurinë e projekteve të investimeve që janë më të dobëta, duke ndikuar direkt në rritjen e PBB-së. Rritja e ekonomisë në Ballkanin Perëndimor, megjithatë, pritet të mbetet më e qëndrueshme krahasuar me pjesën tjetër të Europës.
Për të ardhmen, BERZH parashikon një ngadalësim të ekonomisë në disa shtete të rajonit, përfshirë Ukrainën, ku performanca ekonomike mbetet e dobët për shkak të ndikimeve të vazhdueshme nga lufta me Rusinë. Rritja e PBB-së së Ukrainës pritet të jetë 3.5% në 2025 dhe 5.0% në 2026, duke shpresuar për një armëpushim deri në fund të vitit 2025.
Ndërkohë, në të gjithë rajonin ku Banka investon, rritja mesatare e PBB-së është parashikuar të jetë 3.2% për vitin 2025. Kjo përfshin një ndikim të drejtpërdrejtë nga politikat tregtare të Shteteve të Bashkuara, që mund të kenë një efekt të vogël në uljen e PBB-së në disa shtete të BERZH-it. Në veçanti, ekonomitë si Jordania, Sllovakia, Hungaria dhe Lituania janë më të prekura nga këto masa, për shkak të lidhjeve të forta me tregun amerikan.
Në nivelin e inflacionit, banka vëren se ka pasur një rënie të ndjeshme, duke lehtësuar disi kushtet e konsumit. Inflacioni, i cili pati një kulm në 17.5% në tetor 2022, ka rënë në 5.9% në dhjetor 2024, megjithatë ende mbetet mbi mesataren e niveleve të tij para pandemisë. Kjo rënie e inflacionit ka ndihmuar në stabilizimin e kushteve ekonomike dhe në përmirësimin e klimës konsumator.
Në përmbledhje, parashikimet për rritjen e PBB-së në Shqipëri dhe rajon mbeten relativisht të qëndrueshme, megjithatë, ndikimet nga tregjet ndërkombëtare dhe faktorët e brendshëm do të vazhdojnë të ndikojnë në zhvillimin ekonomik të vitit 2025 dhe 2026.
